Ο Υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας έκανε την ακόλουθη δήλωση για τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Οικογενειακού Ιατρού:
«Το 1978, με την διακήρυξη της Alma Ata, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατέστησε σαφές ότι όλες οι χώρες θα πρέπει να επαναπροσανατολίσουν τη στρατηγική των συστημάτων υγείας και να δώσουν έμφαση στην προαγωγή υγείας και στην πρόληψη. Από τότε, στην Ελλάδα έχουν γίνει πολλές προσπάθειες ανάπτυξης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και ενίσχυσης του ρόλου του οικογενειακού ιατρού, χωρίς, ωστόσο, να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Το Ε.Σ.Υ. παρέμεινε συνδεδεμένο στην αντίληψη του κόσμου μόνο με τη νοσοκομειακή περίθαλψη, ενώ και σε οικονομικό επίπεδο, οι δομές ΠΦΥ διαχρονικά υποχρηματοδοτούνταν. To μήνυμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Οικογενειακού Ιατρού αποτυπώνει πλήρως την επιτακτική ανάγκη της Ελλάδας να αφήσει πίσω της την περίθαλψη που έχει ως επίκεντρο τα Νοσοκομεία και να στραφεί συνολικότερα στην ανάπτυξη δικτύων και δράσεων Δημόσιας Υγείας, «οικοδομώντας το μέλλον με Οικογενειακούς Ιατρούς».
Όταν ανέλαβα τον Ιούλιο του 2019 το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Υγείας, το πρώτο μου μέλημα ήταν να καταρτιστεί άμεσα ένα ολοκληρωμένο, εφαρμόσιμο και πλήρως κοστολογημένο σχέδιο, με το οποίο θα γίνει μια πραγματική μεταρρύθμιση στην ΠΦΥ, που θα πετύχει αυτό στο οποίο απέτυχαν όλες οι προηγούμενες προσπάθειες και νομοθετικές πρωτοβουλίες: να αλλάξει στη συνείδηση του Έλληνα η λογική του «είμαι καλά, γιατί να πάω στον γιατρό;» και «όταν αρρωστήσω, θα πάω απευθείας στο νοσοκομείο». Τον Φεβρουάριο του 2020 ψηφίστηκε το Νομοσχέδιό μας για τη Δημόσια Υγεία και τον προηγούμενο μήνα, παρουσία του Γενικού Διευθυντή του Π.Ο.Υ. Ευρώπης Ηans Kluge, παρουσιάσαμε στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής το 5ετές Σχέδιο Δράσης, η χρηματοδότηση του οποίου έχει εξασφαλιστεί από 4 ταμεία και θα ξεπεράσει το 1 δις ευρώ. Ταυτόχρονα, όπως έχει ανακοινώσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, το Εθνικό Σχέδιο «Ελλάδα 2.0» προβλέπει την ενίσχυση, τη βελτίωση και τη μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, της Πρόληψης και της Ψηφιακής Υγείας. Με την αναβάθμιση του ρόλου των οικογενειακών ιατρών και των διεπιστημονικών ομάδων επαγγελματιών υγείας, προχωράμε οργανωμένα και δομημένα στην ανάπτυξη ενός δικτύου ΠΦΥ, το οποίο θα έχει στο επίκεντρο την Πρόληψη. Με τη διενέργεια προσυμπτωματικών ελέγχων (screening) θα μπορούμε να «προλαβαίνουμε» την εκδήλωση νοσημάτων, όπως τα καρδιαγγειακά, τα νεοπλάσματα, η παχυσαρκία και ο σακχαρώδης διαβήτης έτσι ώστε πολλοί συμπολίτες να μη χρειάζεται να φτάνουν στα Νοσοκομεία μας, αρκετές φορές σε προχωρημένο στάδιο της πάθησης, με πολύ μεγάλο ψυχικό, κοινωνικό και οικονομικό κόστος».
Δήλωση Ανδρέα Ξανθού για την Παγκόσμια Ημέρα Οικογενειακού Γιατρού
Ο οικογενειακός γιατρός και η ΠΦΥ μπορούν να εγγυηθούν την ισότητα και την ποιότητα στη φροντίδα υγείας
Η Παγκόσμια Ημέρα Οικογενειακού Γιατρού φέτος, εν μέσω πανδημίας, καθιστά πιο επίκαιρη και αναγκαία από ποτέ την ανάπτυξη και εδραίωση του θεσμού του οικογενειακού γιατρού, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της μεταρρύθμισης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ). Μια μεταρρύθμιση που ξεκίνησε με τον Ν. 4486/2017 έχοντας στον πυρήνα της το νέο μοντέλο των αποκεντρωμένων δημόσιων δομών οικογενειακής ιατρικής, τις Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ), στις οποίες συνυπάρχουν ο οικογενειακός γιατρός και η διεπιστημονική ομάδα υγείας, που έχουν συγκεκριμένο πληθυσμό αναφοράς και παρέχουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες υγειονομικής και κοινωνικής φροντίδας, με έμφαση στην πρόληψη, στην προαγωγή της υγείας, στην κοινοτική και στην κατ’ οίκον φροντίδα. Τα πρώτα βήματα λοιπόν στο σύγχρονο θεσμό του οικογενειακού γιατρού, με βάση τις κατευθύνσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Διακήρυξης της Αστάνα του 2018, έγιναν από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Επειδή είχε συνειδητοποιηθεί ότι η δημόσια ΠΦΥ αποτελεί «εργαλείο» καθολικής, ισότιμης και αποτελεσματικής φροντίδας και ότι ο οικογενειακός γιατρός, που είναι η πρώτη επαφή του πολίτη με το σύστημα υγείας, μπορεί να «κρατήσει ανοικτή την πύλη» και όχι να βάλει εμπόδια στην αξιόπιστη και δωρεάν δημόσια περίθαλψη.
Οι νέες αυτές 127 δημόσιες δομές ΠΦΥ που αναπτύχθηκαν και λειτούργησαν σε συνθήκες δημοσιονομικών περιορισμών και μειωμένης διαθεσιμότητας ιατρικού δυναμικού, κυρίως λόγω brain drain και εγγενών αντιστάσεων στη μεταρρύθμιση, έκαναν αισθητή την παρουσία και τη διαφορά τους στην ευχερή πρόσβαση, στη φιλική εξυπηρέτηση και στην ποιοτική φροντίδα του πληθυσμού. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ΤΟΜΥ αξιολογήθηκαν θετικά όχι μόνο από τους πολίτες και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, αλλά και από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες στο πλαίσιο των υποχρεώσεων της χώρας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, που χρηματοδοτεί την αρχική φάση λειτουργίας τους. Τα επόμενα βήματα δεν μπορούν παρά να είναι η οργανική ενσωμάτωση αυτών των δομών και του προσωπικού τους στο ΕΣΥ, με μόνιμο τρόπο, και η ολοκλήρωση του εθνικού στόχου της μεταρρύθμισης στην ΠΦΥ και της σταδιακής κάλυψης του πληθυσμού όλης της χώρας με οικογενειακό γιατρό. Αυτή είναι άλλωστε και η προγραμματική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στο σχέδιο για το νέο ΕΣΥ που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Τώρα είναι η ώρα της ισχυρής πολιτικής βούλησης και της πράξης στο ζωτικής σημασίας πεδίο της ΠΦΥ. Με στήριξη των ΤΟΜΥ, των Κέντρων Υγείας (αστικού και αγροτικού τύπου) και των Πολυδύναμων Περιφερειακών Ιατρείων στα νησιά, με Κινητές Μονάδες Υγείας, με τη συνδρομή συμβεβλημένων με τον ΕΟΠΥΥ ιδιωτών γιατρών, με την ενίσχυση της κουλτούρας του οικογενειακού γιατρού, της πρόληψης και της Δημόσιας Υγείας .