Στον καταλυτικό ρόλο που μπορούν να παίξουν οι ασθενείς στη διαμόρφωση πολιτικών υγειονομικής περίθαλψης αναφέρθηκε ο αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής Υγείας και Αναπληρωτής Διευθυντής του London School of Economics, Πάνος Καναβός, στο 10ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ασθενών. Οι ασθενείς είναι ο πιο σημαντικός ενδιαφερόμενος φορέας στα Συστήματα Υγείας και η συμμετοχή τους στις πολιτικές υγείας διασφαλίζει τη δημοκρατία στην Υγεία, δήλωσε ο κ. Καναβός. Μπορούν να συμβάλουν στον προσδιορισμό προτεραιοτήτων στην υγειονομική περίθαλψη,
και την έρευνα, στο σχεδιασμό την υλοποίηση και την ερμηνεία των κλινικών μελετών , στο σχεδιασμό των παρεχόμενων υπηρεσιών και στον καθορισμό προτύπων, στις αποφάσεις αποζημίωσης φαρμάκων καθώς και στη βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών. Αναφερόμενος στην συμμετοχή των ασθενών στην Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας (ΗΤΑ), ο κ. Καναβός είπε χαρακτηριστικά ότι ο ρόλος τους θα μπορούσε να είναι αν όχι καταλυτικός, τουλάχιστον ιδιαίτερα σημαντικός. Οι ασθενείς μπορούν να δώσουν βιωματικά στοιχεία για το τι σημαίνει να ζει κανείς με μια συγκεκριμένη ασθένεια, να συμμετέχουν σε επιτροπές ΗΤΑ όπως ήδη συμβαίνει στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γερμανία αλλά και στη Γαλλία, να παρέχουν σχόλια επί των εκθέσεων αξιολόγησης έτσι ώστε αυτά να αντικατοπτρίζουν την άποψη των ασθενών, να διασφαλίζουν ότι οι συστάσεις που δίνονται είναι σε μια «γλώσσα» κατανοητή από τον ασθενή, αλλά και να αξιολογήσουν την εφαρμογή των συστάσεων της επιτροπής ΗΤΑ. Από την Αξιολόγηση τεχνολογιών Υγείας, οι ασθενείς θέλουν να εξετάζεται η επίπτωση μιας ασθένειας και της θεραπείας της όχι μόνο στα Συστήματα Υγείας αλλά και στην καθημερινότητά τους, στην οικογένειά τους στον τομέα της εργασίας τους κλπ. Επίσης ζητούν η προτεραιότητα που δίνεται σε μια ασθένεια να αντικατοπτρίζει το βάρος της.
Τα στοιχεία που μπορούν να δώσουν οι ασθενείς στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για μια θεραπεία, είναι η βιωματική εμπειρία τους (experimental evidence), στοιχεία για τη φύση της ασθένειας (περιορισμοί στην καθημερινότητα, επιπτώσεις στην ψυχική υγεία, αν εμποδίζει να κάνουν αυτό που θέλουν στη ζωή), καθώς τα οφέλη και τους κινδύνους από μια νέα θεραπεία η τεχνολογία.
Εν κατακλείδι, είπε ο κ. Καναβός, στο δύσκολο πλαίσιο των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν τα συστήματα υγείας παγκοσμίως, η προοπτική του ασθενούς και του φροντιστή είναι μοναδικά σχετική με την αξιολόγηση και την αξία ενός φαρμάκου. Οι σύλλογοι ασθενών μπορούν να παρέχουν βιωματικά στοιχεία για τη νόσο, τις επιλογές φαρμάκων που υπάρχουν και το ρόλο της αυτοδιαχείρισης στο πλαίσιο μιας ασθένειας. «Έχει αποδειχθεί, ότι τα στοιχεία των ασθενών μπορούν να διαμορφώσουν αποφάσεις αποζημίωσης φαρμάκων, με τρόπο που διασφαλίζει σημαντικούς στόχους των πολιτικών Υγείας, όπως η ισότητα, η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα του συστήματος», κατέληξε ο κ. Καναβός.