Οι καρκίνοι είναι γενικά πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν όταν η εξάπλωσή τους γίνεται γρήγορα, αλλά η αποσαφήνιση της μοριακής βάσης αυτών των επιθετικών κακοηθειών μπορεί στο μέλλον να οδηγήσει σε νέα φάρμακα για τη θεραπεία αυτών των όγκων. Ερευνητές του Ινστιτούτου Επιστημών Weizmann, σε συνεργασία με το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των ΗΠΑ και άλλα ιδρύματα, αποκάλυψαν τώρα έναν μηχανισμό που ευθύνεται για την εξάπλωση ενός ιδιαίτερα επιθετικού τύπου καρκίνου του μαστού.
Η μελέτη ξεκίνησε με μια μεγάλης κλίμακας υπολογιστική ανάλυση δεδομένων από διάφορες βάσεις δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με την επιβίωση των ασθενών και τα γονίδια που είναι υπερβολικά ενεργά στους καρκίνους που εξαπλώνονται γρήγορα. Οι επιστήμονες κατέληξαν σε έναν κατάλογο περίπου 20 γονιδίων, από περίπου 25.000, τα οποία φαίνεται ότι χρειάζονται οι πιο επιθετικοί καρκίνοι του μαστού για να εξαπλωθούν. Τα δύο κορυφαία είναι γονίδια που παίζουν ρόλο στην κυτταρική διαίρεση και ήδη χρησιμεύουν ως στόχοι για αντικαρκινικά φάρμακα. Αλλά το τρίτο προβλημάτισε τους ερευνητές: Κωδικοποιούσε μια πρωτεΐνη που ονομάζεται NUP93 και βρίσκεται στο περίβλημα που περικλείει τον πυρήνα ενός κυττάρου.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η NUP93 ήταν παρούσα σε ασυνήθιστα μεγάλες ποσότητες σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού με τα χειρότερα ιστορικά επιβίωσης. Καθώς η νόσος εξελισσόταν, τα γονιδιώματα ορισμένων από αυτές τις ασθενείς έφτασαν να περιέχουν δύο ή τρία αντίγραφα του γονιδίου για το NUP93 αντί για το συνηθισμένο ένα. Είναι εντυπωσιακό ότι πολλές από αυτές τις ασθενείς είχαν όγκους που δεν ήταν ευαίσθητοι στα οιστρογόνα. Τέτοιοι όγκοι, οι οποίοι αποτελούν περίπου το ένα τρίτο όλων των καρκίνων του μαστού, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αντιμετωπιστούν, επειδή στερούνται των υποδοχέων οιστρογόνων που στοχεύουν τα ορμονικά αντικαρκινικά φάρμακα. Σε πειράματα σε ποντίκια, τα κύτταρα με μεγάλες ποσότητες NUP93 εξαπλώθηκαν στους πνεύμονες, σε αντίθεση με τα κύτταρα που στερούνταν την πρωτεΐνη. Ακόμη και χωρίς να αλλάξουν τον αριθμό των γονιδίων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μπορούσαν να μειώσουν την κινητικότητα των κυττάρων, εισάγοντας μεταλλαγμένες μορφές του NUP93 στα κύτταρα.

Στη συνέχεια, οι επιστήμονες αποκάλυψαν τον μηχανισμό με τον οποίο η NUP93 παίζει τον ζοφερό ρόλο της στον καρκίνο. Επειδή η πρωτεΐνη αυτή σχηματίζει μια σήραγγα στην πυρηνική μεμβράνη, μπορεί να επιτρέψει τη διέλευση των πρωτεϊνών – μεταφορέων που ονομάζονται importins, οι οποίες, μεταξύ των φορτίων τους, μεταφέρουν εντολές ανάπτυξης και μετανάστευσης από το κυτταρόπλασμα στον πυρήνα και κατ’ επέκταση στο DNA. Με αυτόν τον τρόπο, ο καρκίνος αποκτά πρόσβαση στο γονιδίωμα του κυττάρου.
Δεδομένου ότι η μετάσταση είναι η κύρια δύναμη πίσω από τον θάνατο σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού, η διακοπή αυτής της διαδικασίας αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη οδό για την ανάπτυξη πιθανών θεραπειών. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Cell Reports.

Πηγή: Hellenic Medical Review