Σακχαρώδης Διαβήτης και Επιπλοκές

Τα μεταβολικά νοσήματα (Σακχαρώδης Διαβήτης, Αρτηριακή Υπέρταση, Παχυσαρκία, Δυσλιπιδαιμία, κλπ) ή όπως αλλιώς λέγονται τα νοσήματα φθοράς, αποτελούν τη σημερινή σύγχρονη μάστιγα των δυτικών κοινωνιών και όχι μόνο πια. Ειδικότερα για το Σακχαρώδη Διαβήτη μισό δισεκατομμύριο άνθρωποι πάσχουν παγκοσμίως από αυτόν και σχεδόν το 80% αυτών ζει σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

ΟΡΙΣΜΟΣ

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια διαταραχή κατά την οποία το σώμα δεν παράγει αρκετά ή δεν ανταποκρίνεται φυσιολογικά στην ινσουλίνη, με αποτέλεσμα τα επίπεδα σακχάρου (γλυκόζη)  στο αίμα να είναι ασυνήθιστα υψηλά.

ΤΥΠΟΙ

Οι βασικοί τύποι σακχαρώδη διαβήτη είναι δύο, ο τύπου 1 και ο τύπου 2. Υπάρχουν και άλλοι τύποι διαβήτη πολύ πιο σπάνιοι, που δεν αποτελούν αντικείμενο του κειμένου αυτού.

Διαβήτης τύπου 1

Στον διαβήτη τύπου 1 (παλαιότερα ονομαζόταν ινσουλινοεξαρτώμενος ή νεανικός διαβήτης), το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος επιτίθεται στα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη και περισσότερο από το 90% αυτών καταστρέφονται οριστικά.. Μόνο περίπου το 5 έως 10% όλων των ατόμων με διαβήτη έχουν νόσο τύπου 1.

Διαβήτης τύπου 2

Στον διαβήτη τύπου 2 (παλαιότερα ονομαζόταν μη ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης ή διαβήτης ενηλίκων), το πάγκρεας συχνά συνεχίζει να παράγει ινσουλίνη, μερικές φορές ακόμη και σε υψηλότερα από τα κανονικά επίπεδα, ιδιαίτερα στην αρχή της νόσου. Ωστόσο, το σώμα αναπτύσσει αντίσταση στις επιδράσεις της ινσουλίνης, επομένως δεν υπάρχει αρκετή ινσουλίνη για να καλύψει τις ανάγκες του σώματος. Καθώς ο διαβήτης τύπου 2 εξελίσσεται, η ικανότητα του παγκρέατος να παράγει ινσουλίνη μειώνεται. Η παχυσαρκία είναι ο κύριος παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2 και το 80 έως 90% των ατόμων με αυτή τη διαταραχή είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Τα κύρια συμπτώματα των υψηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα περιλαμβάνουν: Αυξημένη δίψα, αυξημένη ούρηση, αυξημένη πείνα.

Άλλα συμπτώματα του διαβήτη περιλαμβάνουν: Θολή όραση, υπνηλία, ναυτία, μειωμένη αντοχή κατά την άσκηση.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

O Σακχαρώδης Διαβήτης μπορεί να προσβάλλει το σύνολο του αγγειακού συστήματος οδηγώντας σε μικρο- και μακροαγγειακές επιπλοκές.

Μικροαγγειακές επιπλοκές

Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια

Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι ίσως η πιο κοινή αιτία τύφλωσης ενηλίκων. Δυστυχώς δεν υπάρχουν πρώιμα συμπτώματα ή σημεία, αλλά τελικά αναπτύσσεται εστιακή θόλωση, αποκόλληση υαλοειδούς ή αμφιβληστροειδούς και μερική ή ολική απώλεια όρασης.

Διαβητική νεφροπάθεια

Η διαβητική νεφροπάθεια είναι η κύρια αιτία χρόνιας νεφρικής νόσου Χαρακτηρίζεται από  βλάβη της βασικής μεμβράνης του νεφρικού κυττάρου. Η συστηματική υπέρταση που συνυπάρχει στις περιισσότερες φορές με το διαβήτη μπορεί να επιταχύνει την εξέλιξη. Η νόσος είναι συνήθως ασυμπτωματική έως ότου αναπτυχθεί νεφρωσικό σύνδρομο ή νεφρική ανεπάρκεια.

Η διάγνωση γίνεται με την ανίχνευση της λευκωματίνης των ούρων. Μόλις διαγνωστεί ο διαβήτης (και στη συνέχεια ετησίως), τα επίπεδα λευκωματίνης στα ούρα θα πρέπει να παρακολουθούνται έτσι ώστε η νεφροπάθεια να μπορεί να ανιχνευθεί έγκαιρα. Η παρακολούθηση μπορεί να γίνει με μέτρηση της αναλογίας λευκωματίνης:κρεατινίνης σε τυχαίο δείγμα ούρων ή ολικής λευκωματίνης ούρων σε συλλογή 24 ωρών. Μια αναλογία > 30 mg/g ή μια απέκκριση λευκωματίνης 30 έως 300 mg/ημέρα σημαίνει μετρίως αυξημένη λευκωματουρία και πρώιμη διαβητική νεφροπάθεια. Μια απέκκριση λευκωματίνης > 300 mg/ημέρα θεωρείται σοβαρά αυξημένη λευκωματουρία ή εμφανής πρωτεϊνουρία και σημαίνει πιο προχωρημένη διαβητική νεφροπάθεια.

Διαβητική νευροπάθεια

Η διαβητική νευροπάθεια είναι το αποτέλεσμα της ισχαιμίας των νεύρων λόγω μικροαγγειακής νόσου, των άμεσων επιδράσεων της υπεργλυκαιμίας στους νευρώνες και των ενδοκυτταρικών μεταβολικών αλλαγών που επηρεάζουν τη λειτουργία των νεύρων. Υπάρχουν πολλοί τύποι, όπως: Συμμετρική πολυνευροπάθεια, Αυτόνομη νευροπάθεια, Ριζοπάθεια, Κρανιακή νευροπάθεια, Μονονευροπάθεια.

Μακροαγγειακή νόσος

Η αθηροσκλήρωση των μεγάλων αγγείων είναι αποτέλεσμα της υπερινσουλιναιμίας, των δυσλιπιδαιμιών και της υπεργλυκαιμίας που χαρακτηρίζουν τον σακχαρώδη διαβήτη. Εκδηλώσεις είναι η καρδιακή νόσος που περιλαμβάνει τη στηθάγχη και το έμφραγμα του μυοκαρδίου,  τα παροδικά ισχαιμικά επεισόδια και εγκεφαλικά επεισόδια και η περιφερική αρτηριακή νόσος.

Ειδικότερα, η καρδιακή νόσος είναι μια από τις πιο συχνές επιπλοκές του διαβήτη. Σημαντικός παράγοντας για την πρόληψή της, πέρα από την τακτική επίσκεψη στο γιατρό είναι η σωστή και τακτική μέτρηση της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι και ο έλεγχος των λιπιδίων, κυρίως των  επιπέδων της LDL χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ο διαβήτης αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου και οι επιπλοκές που σχετίζονται με τον διαβήτη μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα ζωής, όπως η νεφρική και η καρδιακή νόσος,. Παρ’όλα αυτά, η έγκαιρη διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη, η συνεργασία μεταξύ του ασθενούς και του γιατρού του και η ορθή παρακολούθηση του σακχάρου, μπορεί να προλάβει την εξέλιξη των επιπλοκών του και στη βελτίωση της ζωής των ατόμων με διαβήτη.