Οι συνεχιζόμενες καθυστερήσεις στην παγκόσμια διανομή των εμβολίων κατά της COVID-19 οδήγησαν σε μαζικούς θανάτους σε χώρες χαμηλού εισοδήματος του νότιου ημισφαιρίου  και αναμφισβήτητα επέτρεψαν την εξέλιξη της παραλλαγής Omicron, η οποία αναφέρθηκε για πρώτη φορά στη Νότια Αφρική στα τέλη του περασμένου έτους. Όπως αναφέρεται στο σχετικό δημοσίευμα του Nature, τέτοιες ανισότητες είναι τρομακτικές, αλλά δεν είναι καθόλου νέες.

Στη ρίζα του προβλήματος βρίσκεται η εξάρτηση από την καλή θέληση των χωρών —κυρίως στον παγκόσμιο βορρά— όπου εδρεύει η πλειονότητα των μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο περισσότερες από δώδεκα χώρες του νότιου ημισφαιρίου συμμετέχουν μαζί με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και άλλες ομάδες σε μια μακροπρόθεσμη πρωτοβουλία για την οικοδόμηση της ικανότητας παραγωγής εμβολίων και φαρμάκων σε όλη την Αφρική, τη Νότια Αμερική, την Ασία και την Ανατολική Ευρώπη.  «Η πανδημία COVID-19 έδειξε ότι η εξάρτηση από λίγες εταιρείες για την προμήθεια παγκόσμιων δημόσιων αγαθών είναι περιοριστική και επικίνδυνη», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους καθώς ανακοίνωσε την πρωτοβουλία πέρυσι.

Με το όνομα «The mRNA vaccine technology transfer hub”, η πρωτοβουλία βασίζεται στη νέα λαμπερή υπόσχεση του αγγελιοφόρου RNA ως εργαλείου για εμβόλια και φάρμακα. Πυρήνας της εν λόγω Πρωτοβουλίας είναι μια μικρή εταιρεία βιοτεχνολογίας στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής, που ονομάζεται Afrigen Biologics and Vaccines. Συνδέεται με πανεπιστήμια και φαρμακευτικές εταιρείες της Νότιας Αφρικής που εδρεύουν σε 15 χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Σενεγάλης, της Αργεντινής και της Ινδονησίας . Μαζί, αυτές οι ομάδες στοχεύουν να φτιάξουν το δικό τους αποτελεσματικό εμβόλιο mRNA κατά της COVID-19, προτού επεκταθούν σε άλλες ασθένειες που σχετίζονται με τις περιοχές τους, είτε πρόκειται για τον HIV, το Zika ή την ιλαρά.