Μια νέα μελέτη από το Ισραήλ, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό New England Journal of Medicine, έδειξε ότι μεταξύ ασθενών ηλικίας 65 ετών και άνω τα ποσοστά νοσηλείας και θανάτου λόγω COVID-19 ήταν σημαντικά χαμηλότερα μεταξύ εκείνων που έλαβαν νιρματρελβίρη (Paxlovid) σε σύγκριση με εκείνους που δεν έλαβαν. Οι Καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Στέλιος Λουκίδης, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου , Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα κύρια σημεία της μελέτης αυτής.
Η νιρματρελβίρη (nirmatrelvir) είναι αντι-ιικό φάρμακο, που αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό του ιού SARS-COV-2 μέσω αδρανοποίησης μιας ιικής πρωτεάσης.

Η νιρματρελβίρη μεταβολίζεται από το ηπατικό κυτόχρωμα CYP3A4. Για το λόγο αυτό συγχορηγείται με τη ριτοναβίρη (ritonavir), η οποία δεν έχει αντι-ιική δράση έναντι του SARS-CoV-2, αλλά είναι ισχυρός αναστολέας του CYP3A4, εμποδίζει το μεταβολισμό της νιρματρελβίρης και λειτουργεί έτσι ως φαρμακο-ενισχυτής. Ο συνδυασμός νιρματρελβίρης/ριτοναβίρης αποτελεί το φάρμακο Paxlovid.

Η χορήγηση νιρματρελβίρης έχει δείξει ουσιαστική αποτελεσματικότητα σε μη εμβολιασμένους ασθενείς υψηλού κινδύνου που έχουν μολυνθεί με την παραλλαγή Δέλτα του SARS-CoV-2. Τα δεδομένα όμως σχετικά με την αποτελεσματικότητα της νιρματρελβίρης στην πρόληψη της σοβαρής νόσησης από την παραλλαγή Όμικρον είναι περιορισμένα. Στη μελέτη αξιολογήθηκαν δεδομένα από 109.254 άτομα που μολύνθηκαν και ήταν 40 ετών ή μεγαλύτερα κατά τη διάρκεια της αιχμής της παραλλαγής Όμικρον στο Ισραήλ. Από αυτά, 3.902 (4%) έλαβαν νιρματρελβίρη. Μελετήθηκε η συσχέτιση της θεραπείας με νιρματρελβίρη με τα ποσοστά νοσηλείας και θανάτων λόγω COVID-19 μετά από στατιστική προσαρμογή για διάφορες παραμέτρους, όπως συννοσηρότητες και προηγούμενη κατάσταση ανοσίας έναντι SARS-CoV-2.

Μεταξύ ασθενών ηλικίας 65 ετών και άνω, τα στοιχεία νοσηλείας λόγω COVID-19 ήταν 14,7 περιπτώσεις ανά 100.000 ανθρωπο-ημέρες μεταξύ των ατόμων που έλαβαν θεραπεία σε σύγκριση με 58,9 περιπτώσεις ανά 100.000 ανθρωπο-ημέρες μεταξύ των ατόμων που δεν έλαβαν θεραπεία, δηλαδή παρατηρήθηκε 73% μείωση των νοσηλειών με την νιρματρελβίρη. Αντιστοίχως, οι θάνατοι λόγω COVID-19 στα άτομα που έλαβαν θεραπεία ήταν 79% μειωμένοι συγκριτικά με τους ασθενείς που δεν έλαβαν θεραπεία. Μεταξύ των ασθενών ηλικίας 40 ως 64 ετών, δεν ανευρέθηκαν σχετικές διαφορές ούτε για τις νοσηλείες, ούτε για τους θανάτους. Δεν ανευρέθηκαν στοιχεία οφέλους από τη χρήση του φαρμάκου σε νεότερους ενήλικες.