Σε μια αναδρομή των όσων συνέβησαν στα χρόνια της οικονομικής κρίσης και της πανδημίας στο χώρο του φαρμάκου προέβη στην εισαγωγική ομιλία του στην Ημερίδα «Μια 10ετία φαρμάκου» ο Αθανάσιος Βοζίκης, Καθηγητής, Διευθυντής του Εργαστηρίου Οικονομικών και Διοίκησης της Υγείας (LabHEM), Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης.   Με βάση τα αποτελέσματα ερωτηματολογίου που απευθύνθηκε στους  stakeholders της φαρμακευτικής αγοράς  όσον αφορά τις αντιλήψεις τους για την 10ετία που πέρασε στο χώρο του φαρμάκου ο κ. Βοζίκης συμπερασματικά ανέφερε τα εξής: Τα τελευταία 10 χρόνια στη χώρα μας υπήρξε έντονη υποχρηματοδότηση στο χώρο του φαρμάκου και ανακατανομή του τρόπου με τον οποίο τα νοικοκυριά δαπάνησαν για τις ανάγκες υγείας.

Από το 2012 δεν είχαμε μείωση στην ποσότητα και στην κατανάλωση όσον αφορά το φάρμακο. Υπήρξε επίσης και η θεσμοθέτηση και η εξέλιξη στο clawback.

Στα θετικά της 10ετίας περιλαμβάνονται η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, η άυλη συνταγογράφηση, η ηλεκτρονική προέγκριση των συνταγών, η δημιουργία και λειτουργία των Επιτροπών Αξιολόγησης τεχνολογιών Υγείας (ΗΤΑ) και Διαπραγμάτευσης τιμών φαρμάκων, αλλά και το γεγονός ότι παρά τα πρόβλημα οι ασθενείς είχαν πρόσβαση στα φάρμακα.

Σύμφωνα με τη γνώμη των ερωτηθέντων που όμως όπως τόνισε ο κ Βοζίκης προέρχονται από τον χώρο της φαρμακοβιομηχανίας και όχι των ασθενών πολιτών, η συνταγογράφηση μάλλον γίνεται σωστά την τελευταία 10ετία. Τα σημαντικότερα προβλήματα της δεκαετίας που πέρασε στο χώρο του φαρμάκου, είναι οι χαμηλοί προϋπολογισμοί, οι υποχρεωτικές επιστροφές (clawback , rebate), η έλλειψη συναίνεσης των ενδιαφερόμενων μερών στον εθνικό σχεδιασμό πολιτικής φαρμάκου. Όσον αφορά το ζήτημα των  γενοσήμων, ο κ Βοζίκης ανέφερε, ότι δεν βρισκόμαστε στο επιθυμητό επίπεδο και φαίνεται ότι τα εν λόγω φάρμακα δεν έχουν βρει ακόμα τη θέση τους στην Ελλάδα.

Σχολιάζοντας τα συμπεράσματα της έρευνας, ο καθηγητής ανέφερε ότι οι κλειστοί προϋπολογισμοί δεν πρέπει να βασίζονται μόνο σε οικονομικά κριτήρια, και πρέπει να γίνονται πριν και όχι  μετά την διαπραγμάτευση τιμών. Σημείωσε ακόμα ότι δεν υπήρξαν μεγάλες διαφορές όσον αφορά την φαρμακευτική πολιτική μεταξύ των διαφόρων κυβερνήσεων την τελευταία 10ετία.  Για το μέλλον ο καθηγητής τόνισε την ανάγκη της αύξησης του προϋπολογισμού για το φάρμακο, εξορθολογισμό της συνταγογράφησης και ψηφιοποίηση γενικότερα στο χώρο της Υγείας. Επίσης  χρησιμοποίηση των δεδομένων που υπάρχουν αλλά που όμως δεν είναι προσβάσιμα. Κλείνοντας ο κ Βοζίκης τόνισε ότι στα θέματα που πρέπει να προσέξουμε στο μέλλον είναι η έντονη αύξηση της παρεμβατικότητας των κυβερνήσεων στην φαρμακευτική δαπάνη σε πολλές χώρες της Ευρώπης. «Αλλάζει η Φαρμακευτική Πολιτική στην ΕΕ. Θα πρέπει να σκύψουμς στο χώρο της Υγείας για να γλυτώσουμε μιακαταστροφή», κατέληξε ο κ Βοζίκης.