Την περασμένη εβδομάδα, η Global Poio Eradication Initiative (GPEI) ανέφερε ότι επτά παιδιά, έξι στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) και ένα στο γειτονικό Μπουρούντι, είχαν πρόσφατα υποστεί παράλυση από στελέχη του ιού της πολιομυελίτιδας που προέρχονται από εμβόλιο για την πρόληψη της νόσου. Όπως αναφέρεται στο σχετικό δημοσίευμα του Science, δυστυχώς, τα κρούσματα πιομυελίτιδας είναι πολύ συχνά—786 αναφέρθηκαν πέρυσι στην Αφρική, την Υεμένη και αλλού— αλλά σύμφωνα με την GPEI αυτές οι 7 περιπτώσεις είναι οι πρώτες που συνδέονται με ένα νέο εμβόλιο πολιομυελίτιδας που σχεδιάστηκε ακριβώς για να αποφευχθεί αυτό το πρόβλημα. Φτηνό και εύκολο στη χρήση, το OPV του Albert Sabin είναι το καλύτερο εμβόλιο για την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας σε φτωχές περιοχές όπου δεν υπάρχει καθαρό νερό και αποχέτευση. Τα παιδιά αποβάλλουν τον εξασθενημένο ιό από το εμβόλιο στα κόπρανα τους για μικρό χρονικό διάστημα αφού λάβουν τις στοματικές σταγόνες, προσδίδοντας ανοσία ακόμη και σε εκείνους που δεν έχουν εμβολιαστεί. Το πρόβλημα είναι ότι σε περιοχές όπου τα ποσοστά εμβολιασμού κατά της πολιομυελίτιδας είναι χαμηλά, σε σπάνιες περιπτώσεις ο ιός του εμβολίου μπορεί να συνεχίσει να εξαπλώνεται μεταξύ μη ανοσοποιημένων ατόμων για μήνες, συσσωρεύοντας αρκετές μεταλλάξεις για να επανέλθει στην παραλυτική του μορφή.
Αυτό συμβαίνει συχνότερα με τον ιό της πολιομυελίτιδας τύπου 2, έναν από τους τρεις ορότυπους. Εδώ και χρόνια, το GPEI προσπαθεί να αποφύγει ένα ξέσπασμα του ιού τύπου 2 με το mOPV2 αλλά αντί για αυτό δημιουργεί νέες εστίες. Το 2011, μια διεθνής ομάδα ερευνητών, που χρηματοδοτήθηκε από το ίδρυμα Gates, ξεκίνησε μια τεχνική επιδιόρθωση. Ξεκινώντας με τον ίδιο ιό του εμβολίου Sabin τύπου 2, τροποποίησαν το γονιδίωμά του σε πολλά σημεία για να τον καταστήσουν λιγότερο πιθανό να επανέλθει. Στόχος ήταν να μην υπάρχουν νέα ξεσπάσματα ή τουλάχιστον λιγότερα συχνά. Τα κλινικά και προκλινικά δεδομένα φαινόταν καλά – το εμβόλιο ήταν εξίσου ασφαλές και αποτελεσματικό με το mOPV2 και γενετικά πολύ πιο σταθερό, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Ωστόσο, η πραγματική αποτελεσματικότητά του δεν μπορούσε να εξακριβωθεί μέχρι τη χρησιμοποίησή του ευρέως υπό στενή παρακολούθηση. Από τον Μάρτιο του 2021, η GPEI και οι χώρες μέλη της έχουν χορηγήσει σχεδόν 600 εκατομμύρια δόσεις του νέου εμβολίου για να αντιμετωπίσουν ξεσπάσματα της νόσου σε 28 χώρες, χωρίς κανένα πρόβλημα. Οι επτά περιπτώσεις παράλυσης προέκυψαν από δύο ξεχωριστές «εμφανίσεις», δηλαδή, δύο ιοί εμβολίων επανήλθαν ανεξάρτητα, στις επαρχίες του Νότιου Κίβου και της Τανγκανίκα στη ΛΔΚ, και στη συνέχεια άρχισαν να εξαπλώνονται. Γνωστό ως νέο από του στόματος εμβόλιο πολιομυελίτιδας τύπου 2 το nOPV2, κυκλοφόρησε πριν από 2 χρόνια και οι ειδικοί στη δημόσια υγεία παρακολουθούν στενά εάν η χρήση του θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει εστίες κρουσμάτων σε σπάνιες περιπτώσεις. «Είναι απογοητευτικό, αλλά όχι εντελώς απροσδόκητο», λέει ο Aidan O’Leary, επικεφαλής του GPEI. Η Simona Zipursky του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η οποία συμπροεδρεύει της ομάδας εργασίας nOPV2 του GPEI, αναφέρει ότι το ερώτημα τα τελευταία 2 χρόνια ήταν πότε, και όχι εάν, θα εμφανίζονταν τέτοιες περιπτώσεις. «Αλλά πάντα ελπίζεις να κάνεις λάθος», προσθέτει.