Διαπιστώνεται μικρή αλλά σταθερή βελτίωση στην πρόγνωση των ασθενών με καρκίνο παγκρέατος, ο οποίος διαπιστώνεται σε αρχικό στάδιο, όπως αναφέρουν οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Παθολόγος – Ογκολόγος) και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ), που συνοψίζουν τη σύγχρονη αντιμετώπιση του όταν αυτός διαγνωστεί σε αρχικό στάδιο. Όπως αναφέρουν, καθοριστικό ρόλο παίζει η ριζική χειρουργική αντιμετώπιση (εγχείρηση Whipple), η οποία πραγματοποιείται μετά από ενδελεχή σταδιοποίηση της νόσου και από εξειδικευμένους χειρουργούς. Σημαντικό ρόλο παίζει η νεοεπικουρική όσο και η επικουρική θεραπεία, οι οποίες στοχεύουν στη μείωση του κινδύνου υποτροπής και στη βελτίωση της επιβίωσης.
Η νεοεπικουρική θεραπεία εφαρμόζεται πριν τη χειρουργική επέμβαση με στόχο να συρρικνώσει τον όγκο, καθιστώντας τον ευκολότερα χειρουργήσιμο, και να εξαλείψει μικρομεταστάσεις που μπορεί να μην είναι ανιχνεύσιμες. Οι κύριες μορφές νεοεπικουρικής θεραπείας περιλαμβάνουν την χημειοθεραπεία και κάποιες φορές την χημειοακτινοθεραπεία. Ένας συνδυασμός φαρμάκων που περιλαμβάνει 5-φθοριοουρακίλη, λευκοβορίνη, ιρινοτεκάνη και οξαλιπλατίνη (FOLFIRINOX), έχει δείξει σημαντικά αποτελέσματα στη μείωση του όγκου. Είναι κατάλληλος για ασθενείς σε καλή γενική κατάσταση, αλλά μπορεί να συνδυάζεται με ανεπιθύμητες ενέργειες. Μία πιο ανεκτή εναλλακτική αγωγή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν το FOLFIRINOX δεν είναι κατάλληλο είναι ο συνδυασμός γεμσιταβίνης και αμπραξάνης. Έχει μικρότερη τοξικότητα και καλή αποτελεσματικότητα στη μείωση του μεγέθους του όγκου. Σε κάποιες περιπτώσεις, η ακτινοθεραπεία εφαρμόζεται συνδυαστικά με χημειοθεραπεία (χημειοακτινοθεραπεία) για να ενισχύσει την τοπική αντιμετώπιση του όγκου. Η ακτινοθεραπεία μπορεί να είναι συμβατική ή πιο στοχευμένη, όπως η ακτινοθεραπεία IMRT, η οποία προστατεύει τους γύρω υγιείς ιστούς.
Τα οφέλη της νεοεπικουρικής θεραπείας περιλαμβάνουν τη μείωση του μεγέθους του όγκου, επιτρέποντας ριζική εκτομή, βοηθούν στη βελτίωση της επιβίωσης σε ασθενείς με καρκίνο που δεν είναι άμεσα εξαιρέσιμος και δίνουν τη δυνατότητα αξιολόγησης της απόκρισης του όγκου στη θεραπεία, προσφέροντας καλύτερη πρόγνωση. Η χρησιμότητα της ακτινοθεραπείας ως επικουρικής θεραπείας παραμένει αμφιλεγόμενη. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προστεθεί στην επικουρική χημειοθεραπεία, ειδικά όταν δεν έχουν αφαιρεθεί όλοι οι καρκινικοί ιστοί ή όταν υπάρχει υψηλός κίνδυνος τοπικής υποτροπής. Η μελέτη στοχευμένων θεραπειών, όπως η ανοσοθεραπεία, συνεχίζεται, με σκοπό τη χρήση τους στην επικουρική θεραπεία. Ωστόσο, μέχρι σήμερα τα αποτελέσματα δεν είναι αρκετά ώριμα για ευρεία κλινική χρήση.
Η επιβίωση των ασθενών με καρκίνο παγκρέατος σχετίζεται με το παθολογοανατομικό στάδιο, που κυμαίνεται από 3% στο στάδιο 4 έως 83,7% στο στάδιο ΙΑ. Η προεγχειρητική απεικόνιση, που χρησιμοποιείται στη σταδιοποίηση, υποεκτιμά τη συμμετοχή των λεμφαδένων και μπορεί να οδηγήσει σε ανακριβή δεδομένα, ειδικά σε πρώιμο στάδιο με σοβαρές επιπτώσεις στη θεραπεία. Μια αναδρομική μελέτη που δημοσιεύθηκε προσφάτως στο έγκριτο περιοδικό JAMA αξιολόγησε την ακρίβεια της κλινικής σταδιοποίησης σε πρώιμο στάδιο καρκίνο του παγκρέατος. Αυτή η μελέτη διαπίστωσε ότι στο 78,4% των ασθενών με καρκίνο παγκρέατος σταδίου Ι και στο 29,2% με καρκίνο παγκρέατος σταδίου ΙΙ ανευρέθη μεγαλύτερο παθολογοανατομικό στάδιο σε σχέση με το κλινικό.