Στις 18 Δεκεμβρίου 2024, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προχώρησε σε προεπιλογή του πρώτου διαγνωστικού τεστ για ανεπάρκεια γλυκόζης-6-φωσφορικής αφυδρογονάσης (G6PD), το οποίο μπορεί να βοηθήσει στην ασφαλή παροχή θεραπειών που συνιστώνται από τον ΠΟΥ για την πρόληψη της υποτροπής της ελονοσίας.
Η προεπιλογή αυτού του διαγνωστικού τεστ σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο όσον αφορά την ασφαλή και αποτελεσματική θεραπείας της ελονοσίας P. vivax, επιβεβαιώνοντας την αφοσίωση του ΠΟΥ στη διασφάλιση της δίκαιης πρόσβασης σε θεραπείες που σώζουν ζωές παγκοσμίως. Περίπου 500.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ελονοσία, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι παιδιά. Μετά την προεπιλογή αυτού του τεστ από τον ΠΟΥ ακολούθησε η έγκριση στις αρχές Δεκεμβρίου, δύο νέων προϊόντων ταφενοκίνης για την πρόληψη της υποτροπιάζουσας ελονοσίας P. vivax, θεραπευτικές ουσίες που συνιστώνται στις επικαιροποιημένες κατευθυντήριες οδηγίες του ΠΟΥ για την ελονοσία, που κυκλοφόρησαν λίγες ημέρες νωρίτερα, στα τέλη Νοεμβρίου.
Αυτές οι ενέργειες του ΠΟΥ αντικατοπτρίζουν την πρόσφατη υιοθέτηση από τον Οργανισμό διαδικασιών για δύο βασικές λειτουργίες: την ανάπτυξη συστάσεων για βασικά προϊόντα υγείας και την επίβλεψη της προεπιλογής τους.
Ενώ αυτές οι διαδικασίες παραμένουν εντελώς ανεξάρτητες, η ευθυγράμμισή τους στοχεύει στη σημαντική μείωση του χρόνου που απαιτείται για τη μεταφορά ζωτικής σημασίας προϊόντων υγείας σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Αυτή η βελτιωμένη προσέγγιση υπογραμμίζει τη δέσμευση του ΠΟΥ για τη βελτίωση της παγκόσμιας ισότητας στην υγεία, επιταχύνοντας την πρόσβαση σε προϊόντα που σώζουν ζωές. Η ελονοσία P. vivax είναι ενδημική σε όλες τις Περιφέρειες της ΠΟΥ εκτός από την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια, με περίπου 9,2 εκατομμύρια κρούσματα να εμφανίζονται το 2023. Το P. vivax είναι το κυρίαρχο παράσιτο της ελονοσίας στις περισσότερες χώρες εκτός της υποσαχάριας Αφρικής.
Η ανεπάρκεια G6PD, μια γενετική πάθηση, επηρεάζει περισσότερους από 500 εκατομμύρια ανθρώπους. Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν την ανεπάρκειά τους στο G6PD και περνούν τη ζωή τους χωρίς να υποφέρουν από παρενέργειες, ορισμένα φάρμακα που χορηγούνται για την πρόληψη της υποτροπής της ελονοσίας που προκαλείται από το P. vivax μπορεί να οδηγήσουν σε οξεία αιμόλυση (καταστροφή ερυθρών αιμοσφαιρίων). Χωρίς προσβάσιμο και αξιόπιστο τεστ G6PD, ήταν δύσκολο να παρέχουμε με ασφάλεια θεραπείες κατά της υποτροπής, περιορίζοντας την ευρεία χρήση αυτής της αποτελεσματικής θεραπείας.
«Η προεπιλογή αυτού του τεστ G6PD για ασθενείς με ελονοσία P. vivax μπορεί να βοηθήσει τις χώρες να βελτιώσουν την πρόσβαση στις απαραίτητες δοκιμές διασφάλισης ποιότητας, επιτρέποντας την ασφαλή και αποτελεσματική θεραπεία και πρόληψη αυτού του τύπου υποτροπιάζουσας ελονοσίας», δήλωσε ο Δρ Yukiko Nakatani, Βοηθός Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ για την Πρόσβαση σε Φάρμακα και Προϊόντα Υγείας. «Προς το παρόν, δεν έχουν ληφθεί άλλες αιτήσεις προεπιλογής για αυτού του είδους τις εξετάσεις. Ενθαρρύνουμε την υποβολή αιτήσεων και για επιπλέον προϊόντα που θα διευρύνουν την γκάμα των αποτελεσματικών διαγνωστικών εργαλείων που θα διατίθενται σε χώρες που έχουν ανάγκη».