Πάνος Καναβός: 8 τάσεις για την Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής Υγείας και Αναπληρωτής Διευθυντής LSE Health, London School of Economics Πάνος Καναβός και Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του συνεδρίου ΗΤΑ ανέλυσε 8 τάσεις αναφορικά με τη λειτουργία ενός οργανισμού ΗΤΑ:

  1. Ο χρόνος έως ότου καταλήξουμε σε απόφαση από τους Οργανισμούς ΗΤΑ από τη στιγμή που ένα προϊόν αδειοδοτείται: Ο χρόνος ποικίλει ανάλογα με τον τύπο αδειοδότησης. Αν έχουμε standard Marketing Authorization θα πάρει γύρω στους 12-13 μήνες κατά μέσο όρο, ενώ αν έχουμε ταχεία έγκριση (Accelerated Approval or Conditional Marketing Authorization) αυτό θα πάρει πάνω από 15 μήνες. Όπου υπάρχει parallel review η διαφορά μεταξύ Marketing Autrhorization και HTA Recommendation είναι γύρω στους 5-6 μήνες.
  2. Κλινικοί Περιορισμοί (Clinical Restrictions): Ένα σημαντικό ποσοστό των φαρμάκων τα οποία προτείνονται για χρηματοδότηση από τους Οργανισμούς ΗΤΑ υπόκεινται σε σημαντικούς κλινικούς περιορισμούς. Κατά μέσο όρο το 40 % των φαρμάκων υπόκεινται σε περιορισμούς υπο-πληθυσμού, δηλαδή το φάρμακο είναι διαθέσιμο μόνο σε ένα συγκεκριμένο υπο-πληθυσμό. 15% περίπου υπόκεινται σε περιορισμούς δόσης/δοσολογίας, ενώ ένα 10% και παραπάνω και στα δύο. Άρα βλέπουμε ότι τα 2/3 των φαρμάκων υπόκεινται σε σημαντικούς κλινικούς περιορισμούς είτε έχουν να κάνουν με τον πληθυσμό είτε με τη δοσολογία, είτε και με τα δύο.
  3. Οικονομικοί Περιορισμοί: Από το 2013-2014 και μετά υπάρχει μια αυξητική τάση έτσι ώστε πάνω από τα 2/3 των φαρμάκων που προτείνονται για χρηματοδότηση να υπόκεινται σε οικονομικούς περιορισμούς, κυρίως συμφωνίες επιμερισμού κινδύνου και για ένα μικρότερο ποσοστό υπάρχουν άλλα σχήματα τα οποία υποστηρίζουν τη δημιουργία κλινικών δεδομένων (RWE).
  4. Εκ νέου υποβολές ύστερα από απόρριψη: ένα 20-25% περίπου όλων των φαρμάκων υποβάλλονται εκ νέου αφού έχουν απορριφθεί ήδη μια φορά. Ο λόγος απόρριψης είναι συνήθως το κλινικό αποτέλεσμα.

5.Τα αποδεικτικά κλινικά στοιχεία που συνοδεύουν την υποβολή αιτήσεων σε οργανισμούς ΗΤΑ σε 15% περίπου όλων των περιπτώσεων δεν περιλαμβάνουν κλινικές μελέτες τυχαιοποιημένης φάσης ΙΙΙ, δηλαδή μιλάμε για φάση ΙΙ ή και για single arm trials.

  1. Η ποιότητα των αποδεικτικών στοιχείων: Βλέπουμε ότι ένα 75% όλων των αιτήσεων είχαν μέτρια ποιότητα ή ακόμα και πτωχή με βάση το δείκτη που περιλαμβάνει το σχεδιασμό των Κλινικών Μελετών και το φάρμακο με το οποίο συγκρίνουμε το καινούργιο σκεύασμα και την περίοδο παρακολούθησης (follow-up period). Ένα 20-25% των φαρμάκων τα οποία βγαίνουν στην αγορά υπάρχει καλή ή πολύ καλή ποιότητα αποδεικτικών στοιχείων.
  2. Σε σχέση με το ost-effectiveness για ένα 30% η οικονομική αξιολόγηση περιλαμβάνει μοντέλα ελαχιστοποίησης κόστους για ένα 18% ο δείκτης ICER είναι εμπιστευτικός, από το οποίο συμπεραίνουμε ότι υπάρχει κάποια συμφωνία επιμερισμού κινδύνου και στο υπόλοιπο 48-50% έχουμε έναν κανονικό δείκτη ICER
  3. Σε ότι αφορά τα ειδικά κριτήρια social value judgements, τα οποία επικαλούνται πολλές φορές στην αξιολόγηση οι Οργανισμοί ΗΤΑ σε ένα σημαντικό ποσοστό βλέπουμε ότι παίζουν ρόλο και συμβάλουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Σε ότι αφορά τη σοβαρότητα της νόσου αυτή αναφέρθηκε στο 28% όλων των περιπτώσεων που εξετάστηκαν, ενώ το unmet medical need σε 45% και ένας δείκτης καινοτομίας που αναφέρεται ως administration advantage σε ένα 25%.

Τέλος, ανέφερε ότι το indication based pricing είναι ένα θέμα που απασχολεί τους οργανισμούς ΗΤΑ όμως οι λύσεις που βρίσκουμε δεν είναι οι ενδεδειγμένες καθώς δεν υπάρχει ένα portfolio approach για την τιμολόγησή τους.

Κορονοϊός: Τραγική η κατάσταση

Ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε ότι τα νέα εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα της νόσου covid-19 που καταγράφηκαν τις τελευταίες 24 ώρες από τον ΕΟΔΥ είναι 3.133, εκ των οποίων 6 εντοπίστηκαν κατόπιν ελέγχων στις πύλες εισόδου της χώρας. Ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων ανέρχεται σε 252.590 (ημερήσια μεταβολή +1.3%), εκ των οποίων 51.5% άνδρες. Με βάση τα επιβεβαιωμένα κρούσματα των τελευταίων 7 ημερών, 60 θεωρούνται σχετιζόμενα με ταξίδι από το εξωτερικό και 2.545 είναι σχετιζόμενα με ήδη γνωστό κρούσμα.

Οι νέοι θάνατοι ασθενών με COVID-19 είναι 72, ενώ από την έναρξη της επιδημίας έχουν καταγραφεί συνολικά 7.826 θάνατοι. Το 95.7% είχευποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω.

Ο αριθμός των ασθενών που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 728 (64.4% άνδρες). Η διάμεση ηλικία τους είναι 68 έτη. To 82.4% έχειυποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω.

Από την αρχή της πανδημίας έχουν εξέλθει από τις ΜΕΘ 1.656 ασθενείς. Οι εισαγωγές νέων ασθενών Covid-19 στα νοσοκομεία της επικράτειας είναι 371 (ημερήσια μεταβολή -17.19%).

Ο μέσος όρος εισαγωγών του επταημέρου είναι 451 ασθενείς. Η διάμεση ηλικία των κρουσμάτων είναι 44 έτη (εύρος 0.2 έως 105 έτη), ενώ η διάμεση ηλικία των θανόντων είναι 79 έτη (εύρος 0 έως 103 έτη).

 

Φαρμακεία: Μείωση 44,3% στις πωλήσεις παυσίπονων και αντιπυρετικών

Mειωμένες κατά 44,5% είναι οι πωλήσεις παυσίπονων και αντιπυρετικών στα φαρμακεία λιανικής, σύμφωνα με τα IQVIA Weekly Data, για την περίοδο 01/03-14/03. Ειδικότερα, οι κύριες προϊοντικές κατηγορίες που διακινούνται μέσω ιδιωτικών φαρμακείων κινήθηκαν σε πωλήσεις τεμαχίων, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 (02/03-15/03) ως εξής:

  • Φάρμακα: -20,8% (-4,2 εκατομ. τμχ.)
  • Προϊόντα OTC: -41,7% (-2,7 εκατομ. τμχ.)
  • Καλλυντικά: -1,9% (-31,7 χιλ. τμχ.)
  • Προϊόντα διατροφής: -14,2% (-25,9 χιλ. τμχ.)
  • Προϊόντα φροντίδας ασθενών: -5,9% (-56 χιλ. τμχ.)

Ενδεικτικά, κάποιες από τις υποκατηγορίες με τη μεγαλύτερη μεταβολή σε σχέση με το 2020 είναι:

  • Στα Φάρμακα, η κατηγορία του Αναπνευστικού Συστήματος, μειώνεται κατά:-53,7% (-1,2 εκατομ. τμχ.).
  • Στα Προϊόντα OTC, τα Παυσίπονα/Αντιπυρετικά, μειώνονται κατά:-44,3% (-1,1 εκατομ. τμχ.)
  • Στα Καλλυντικά, τα Προϊόντα προσωπικής υγιεινής, μειώνονται κατά:-53,8% (-252,5 χιλ. τμχ.)
  • Στα Προϊόντα διατροφής, οι Παιδικές Τροφές, μειώνονται κατά: -14,6% (-20,6 χιλ. τμχ.)
  • Στα Προϊόντα Φροντίδας ασθενών, η κατηγορία των Διαγνωστικών Οργάνων μειώνεται κατά: -12,5% (-27 χιλ. τμχ.)

Σημειώνεται ότι τα IQVIA Weekly Data συλλέγονται από 2000+ φαρμακεία, σε όλη την Ελλάδα, και αποτυπώνουν την αγορά σε 70 περιοχές.

Κως: Θάνατος πρόσφυγα από περιτονίτιδα

Άνδρας 44 ετών από τη Γουινέα που διέμενε  σε καταυλισμό προσφύγων στην Κω, απεβίωσε σήμερα από περιτονίτιδα, χωρίς να τύχει καμίας ιατρικής φροντίδας, παρά τις εκκλήσεις του επί τρείς μέρες για βοήθεια εξ’αιτίας των φοβερών πόνων που ένιωθε. Το θέμα έχει αναφερθεί στις υγειονομικές αρχές και διερευνάται.

Π. Παπανικολάου: Μόνο 5 κλίνες ΜΕΘ covid-19 έδωσε ο ιδιωτικός τομέας στην Aττική

Τις δηλώσεις του υπουργού Υγείας Βασίλη Κικίλια για το ότι αυτή τη στιγμή στη χώρα έχουμε ένα ενιαίο σύστημα υγείας όπου ο δημόσιος τομέας, ο ιδιωτικός τομέας και οι Ένοπλες Δυνάμεις με τις υγειονομικές δομές που έχουν, έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους για την αντιμετώπιση της επιδημίας, σχολίασε μιλώντας σε ραδιοφωνική εκπομπή ο ΓΓ της ΟΕΝΓΕ Π. Παπανικολάου. Όπως τόνισε, αυτό σε καμιά περίπτωση δεν συμβαίνει στη χώρα, πρώτον γιατί τα χειρουργεία στα δημόσια νοσοκομεία μειώθηκαν κατά 80% με εντολή του αναπληρωτή υπουργού Υγείας από τις 2 Μαρτίου, την ίδια στιγμή που αισθητικές επεμβάσεις συνεχίζουν να γίνονται κατά κόρον σε Ιδιωτικά θεραπευτήρια, δεύτερον γιατί υπάρχουν δεκάδες διασωληνωμένων ασθενών με COVID-19 εκτός ΜΕΘ, ενώ η προσφορά κλινών ΜΕΘ για περιστατικά COVID των ιδιωτικών μονάδων υγείας στην Αττική αυτή τη στιγμή είναι μόνο 5. Ο ΓΓ της ΟΕΝΓΕ, σχολίασε επίσης πολύ αρνητικά τη δήλωση της Καθηγήτριας Βάνας Παπαευαγγέλλου, που χαρακτήρισε «πολύ μικρό το ποσοστό ασθενών που χάνουν τη ζωή τους εκτός ΜΕΘ, 20% νομίζω». Σημειώνεται ότι μετά τις αντιδράσεις που προκάλεσαν οι εν λόγω δηλώσεις της η κ. Παπαευαγγέλλου προέβη στην ακόλουθη δήλωση: «Κάποιοι προσπαθούν να διαστρεβλώσουν τη δήλωση μου. Η αφοσίωση μου στον άρρωστο και η αξία που δίνω στην ανθρώπινη ζωή είναι δεδομένη. Ως γιατρός, έχοντας πολύχρονη θητεία στα νοσοκομεία, αυτό που είπα και προκύπτει από την εμπειρία μου και τα βιβλιογραφικά δεδομένα είναι ότι όσοι χάνουν τη ζωή τους στα νοσοκομεία, δεν βρίσκονται όλοι σε ΜΕΘ. Αυτό γινόταν πάντα κι αυτό γίνεται και θα γίνεται διεθνώς. Κάθε γιατρός το ξέρει. Σε καμία περίπτωση δεν αναφέρθηκα σε ασθενείς που δεν διασωληνώθηκαν ενώ είχαν ανάγκη υποστήριξης της αναπνευστικής τους ανεπάρκειας αφού είναι γνωστό ότι όταν υπάρχει ένδειξη, ο ασθενής διασωληνώνεται».

Σχετικά με την διεξαγωγή της διενέργειας selftest  από τους πολίτες, ο κ. Παπανικολάου τόνισε, ότι η κυβέρνηση δεν έχει ξεκαθαρίσει εάν θα γίνεται καταγραφή των αποτελεσμάτων τους, γιατί στη περίπτωση που δεν θα γίνεται, αυτό σημαίνει ότι το κράτος αποσύρεται ουσιαστικά από την επιδημιολογική παρατήρηση της επιδημίας, που θα είναι μια πολύ αρνητική εξέλιξη.

Σημειώνεται ότι  ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας, Β. Κοντοζαμάνης, δήλωσε χθες στην ενημέρωση του Υπουργείου, ότι «Για τη δήλωση του θετικού αποτελέσματος θα λειτουργήσει η πλατφόρμα selftesting.gov.gr, μέσω της οποίας θα παρέχονται και όλες οι χρήσιμες πληροφορίες».

Αθανάσιος Βοζίκης: Δυνατότητες και προκλήσεις των μελετών κόστους-αποτελεσματικότητας

Στα εξαιρετικά εργαλεία που μας προσφέρουν τα Οικονομικά της Υγείας για τις μελέτες κόστους – αποτελεσματικότητας ενός νέου φαρμάκου και τις μελέτες επίπτωσης στον προϋπολογισμό αναφέρθηκε ο Αθανάσιος Βοζίκης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Διευθυντής του Εργαστηρίου «Οικονομικών και Διοίκησης της Υγείας», Πανεπιστήμιο Πειραιώς, μιλώντας στο συνέδριο ΗΤΑ.  Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στον δείκτη ICER, όπου σε συσχετισμό με συγκεκριμένα όρια ή κατώφλια που μας επιτρέπει να υιοθετούμε ή να απορρίπτουμε μια θεραπευτική προσέγγιση  ως οικονομικά αποδοτική.

Τα όρια αυτά είναι διαφορετικά σε κάθε χώρα με μεγάλες αποκλίσεις. Για τη χώρα μας δεν είναι γνωστά και συνήθως καθορίζονται από πολλούς εμπλεκόμενους με τρεις κυρίως μεθοδολογικές προσεγγίσεις 1) προθυμία για πληρωμή 2) προ υπάρχουσας τιμής 3) υπολογισμός κόστους ευκαιρίας. Τα όρια αυτά θεωρούνται αυθαίρετα,  χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση και χωρίς εμπειρική τεκμηρίωση, ενώ υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση όταν οι εκτιμήσεις αυτές γίνονται από την πλευρά της προσφοράς ή της ζήτησης.

Τέλος αναφέρθηκε στα μοντέλα υπολογισμού της επίπτωσης στον προϋπολογισμό, που απαντούν στο ερώτημα αν μπορούμε να πληρώσουμε τις νέες θεραπείες ακόμα κι αν είναι αυτές οικονομικά αποδοτικές. Και σε αυτή την περίπτωση απαιτούνται όρια ο καθορισμός των οποίων επηρεάζει άμεσα τον αριθμό των ασθενών με πρόσβαση στη θεραπεία και τη τιμή των φαρμάκων. Άρα, όσο χαμηλότερη τιμή πετύχουμε μετά από μία διαπραγμάτευση τόσο περισσότεροι ασθενείς θα έχουν πρόσβαση στη θεραπεία. Επίσης  τόνισε ότι οι αποφάσεις της επιτροπής διαπραγμάτευσης σημαίνουν όχι μόνο την  αποδοχή της εκάστοτε νέας θεραπείας, αλλά και πιθανότατα αντικατάσταση παλαιοτέρων και καθορίζουν βέβαια και τη διαδικασία της χρηματοδότησης. Τέλος κατέληξε ότι ο στόχος όλων των εμπλεκόμενων μερών θα πρέπει να είναι η σωστή τεχνολογία για τον σωστό ασθενή στη σωστή στιγμή.

 

Εικονική και επαυξημένη πραγματικότητα (virtual/augmented reality) στη χειρουργική του ώμου

H εξάπλωση της πανδημίας COVID-19 επηρέασε και άλλαξε δραματικά την λειτουργία πολλών επαγγελματικών κλάδων. Ένας από αυτούς είναι και ο τομέας της υγείας και μάλιστα ο κλάδος της χειρουργικής όπως επισημαίνει ο Αχιλλέας Μπουτσιάδης MD, PhD, Χειρουργός Ώμου και Γόνατος, Διδάκτωρ ΑΠΘ, επιμελητής 401 ΓΣΝΑ Αθηνών, υπεύθυνος έρευνας Centre OstéoArticulaire des Cèdres, Grenoble, France, μέλος του Institute Grenoblois d’ ‘Epaule και συνεργάτης της ΒιοΚλινικής Αθηνών του ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ. Όπως εξηγεί ο γιατρός τα δια ζώσης σεμινάρια με πρακτική άσκηση επάνω σε πτωματικά ή «πλαστικά» παρασκευάσματα έχει ουσιαστικά διακοπεί. Επιπλέον η χειρουργική εκπαίδευση ειδικευομένων και νέων γιατρών παγκοσμίως έχει μειωθεί δραστικά. Ενώ, η τεχνολογία και μάλιστα η εξ αποστάσεως συνεργασία προσπαθεί να δώσει αξιόπιστες λύσεις στη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και την ανάπτυξη του τομέα της χειρουργικής- ορθοπαιδικής. Σύμφωνα με τον Δρ. Μπουτσιάδη, η Επαυξημένη (augmented reality) και η Εικονική Πραγματικότητα (virtualreality) χρησιμοποιούνται εδώ και αρκετά χρόνια στην βιομηχανία των βίντεο-παιχνιδιών και σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές τοποθετώντας τον χρήστη σε ένα εικονικό περιβάλλον.

Στην Ορθοπαιδική και συγκεκριμένα στην χειρουργική του Ώμου η χρήση εφαρμογών που βασίζονται στην επαυξημένη και στην εικονική πραγματικότητα αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο. Τέτοιες εφαρμογές, όπως λέει, χρησιμοποιούνται στο ειδικό τμήμα Χειρουργικής Ώμου στη Βιοκλινική Αθηνών του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ. Είναι κατανοητό πως ο κάθε ασθενής αποτελεί μια ειδική περίπτωση. Ο τρισδιάστατος προεγχειρητικός σχεδιασμός και η αξιολόγηση των αλλοιώσεων της άρθρωσης του ώμου είναι πλέον απαραίτητα προεγχειρητικά βήματα.

Χρησιμοποιώντας τις απεικονιστικές εξετάσεις του ασθενή (αξονική και μαγνητική τομογραφία), έχουμε τη δυνατότητα να “πραγματοποιήσουμε” το χειρουργείο του ασθενή εικονικά στον υπολογιστή πριν την οποιαδήποτε αληθή χειρουργική επέμβαση. Ο χειρουργός κατανοεί με ακρίβεια την πάθηση του ασθενή και σχεδιάζει τα χειρουργικά βήματα. Αποφασίζονται από πριν τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν, όπως για παράδειγμα το είδος του χειρουργείου, ο ακριβής τύπος ακόμη και το μέγεθος μιας αρθροπλαστικής ώμου. Μπορεί ακόμη και να προβλεφθεί το χειρουργικό αποτέλεσμα και το εύρος κίνησης της άρθρωσης του ώμου.

Στον ίδιο χρόνο μπορούν να εκτυπωθούν τρισδιάστατα συγκεκριμένα και εξατομικευμένα εργαλεία ώστε να πραγματοποιηθεί με ακρίβεια το χειρουργείο που σχεδιάστηκε και ήδη «πραγματοποιήθηκε» εικονικά για τον συγκεκριμένο ασθενή.

Στη σημερινή εποχή ο χειρουργός μπορεί στη διάρκεια της επέμβασης να χρησιμοποιήσει «γυαλιά επαυξημένης πραγματικότητας» (Augmented Reality). Όπως σε «σενάριο επιστημονικής φαντασίας», απλά κουνώντας το δάκτυλο στον αέρα ο χειρουργός έχει μπροστά του σε πραγματικό χρόνο (real time) την επέμβαση που πραγματοποίησε «εχθές» στον υπολογιστή του ενώ παράλληλα πραγματοποιεί την αληθή επέμβαση. Μάλιστα μπορεί να έχει ζωντανή σύνδεση και βοήθεια από άλλο συνάδελφο σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου.

Η τεχνολογική παρέμβαση δεν σταματά εδώ. Στη χειρουργική αίθουσα μπορεί να χρησιμοποιηθεί πλέον και «πλοηγός»-navigation που λειτουργεί είτε με υπέρυθρες είτε με GPS. Με τον τρόπο αυτό, σε παράλληλες οθόνες υψηλής ανάλυσης, επαληθεύεται εάν ο γιατρός επαναλαμβάνει ακριβώς βήμα προς βήμα την επέμβαση που σχεδίασε και πραγματοποίησε την προηγούμενη ημέρα εικονικά. Με τις μεθόδους αυτές γίνεται κατανοητό πως τόσο ο χρόνος της επέμβασης όσο και οι επιπλοκές μειώνονται σημαντικά. Επιπλέον ιδιαίτερα σημαντική στην εποχή της πανδημίας COVID-19 είναι η μείωση της άμεσης σωματικής επαφής με τον ασθενή. Η εικονική λοιπόν πραγματοποίηση του χειρουργείου δεν απαιτεί την παρουσία του, ενώ η γρηγορότερη και ακριβέστερη χειρουργική επέμβαση μπορεί να μειώσει το χρόνο νοσηλείας του (χειρουργείο ημέρας). Τέλος η εκπαίδευση των νεότερων συναδέλφων αποτελεί την επένδυσή μας για το μέλλον παρά την έξαρση της πανδημίας (COVID-19). Νέοι γιατροί και ειδικευόμενοι έχουν την δυνατότητα να εκπαιδεύονται σε εικονικό περιβάλλον αυξάνοντας την ασφάλεια απέναντι στον ασθενή.

 

 

Πάνος Σταφυλάς: Ανάγκη μεγαλύτερης διαφάνειας και αναθεώρησης του πλαισίου, των διαδικασιών και προτύπων λειτουργίας της Επιτροπής ΗΤΑ

Για τις δυσλειτουργίες στη διαδικασία Αξιολόγησης μίλησε αναλυτικά ο Πάνος Σταφυλάς, Επιστημονικός Δντης της Healthink καταθέτοντας μια σειρά προτάσεων για τη βελτίωση στα διάφορα στάδια της διαδικασίας υποβολής ενός φακέλου (πριν την υποβολή κατά τη διάρκεια και μετά) με συγκεκριμένα παραδείγματα. Αναλυτικότερα, έθεσε σε αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του κριτηρίου 5/11, το οποίο προκαλεί σημαντικές καθυστερήσεις και πρότεινε όπως αφαιρεθεί ή εφαρμόζεται αφού προχωρήσει η διαδικασία και υποβληθεί μια αίτηση για αξιολόγηση. Αντίστοιχα, ανέφερε πόσο σημαντικό θα ήταν να δοθεί η δυνατότητα υποβολής μιας αίτησης πριν την δημοσίευση της τιμής του φαρμάκου στο Δελτίο Τιμών.

Ειδική αναφορά έκανε για τα προϊόντα υψηλής καινοτομίας και αξίας, για τα οποία πρότεινε να επιτρέπεται η έναρξη της διαδικασίας μετά από μια θετική γνωμοδότηση από το CHMP προκειμένου να μειωθούν οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται. Μεγάλη σημασία έδωσε στον πρώιμο διάλογο σχετικά με τις συνθήκες υποβολής (πχ για τον πληθυσμό, τα διαθέσιμα δεδομένα από την ΗΔΙΚΑ και τα μητρώα, τους δείκτες σύγκρισης, τα αποτελέσματα κλπ). Αναφορικά με τη διαδικασία αφού υποβληθεί ένας φάκελος, ο κ. Σταφυλάς ανέφερε ότι ενώ έχουμε κριτήρια, δεν είναι ξεκάθαρο πως αξιολογείται η ανάλυσης κόστους- αποτελεσματικότητας και αυτό γίνεται στο τέλος όταν πάμε σε ανάλυση επίπτωσης στον προϋπολογισμό.

Έθεσε το ερώτημα αν μετά από 3 χρόνια λειτουργίας του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας της επιτροπής ΗΤΑ είναι σίγουρο ότι ο κανονισμός εξακολουθεί να επιτελεί το ρόλο του και μήπως είμαστε ώριμοι να προχωρήσουμε σε βελτιώσεις (πχ αν θέλουμε να έχουμε μια αξιολόγηση κατά GRADE, αν η εκτίμηση της καινοτομίας σύμφωνα με την ταξινόμηση κατά Ahlquvist-Rastad θα πρέπει να ενταχθεί στη μεθοδολογία και να ανανεωθεί και ο σχετικός πίνακας που υπάρχει στα πρότυπα υποβολής). Ιδιαίτερη μνεία έκανε στην ανάγκη καθοδήγησης για την οικονομική αξιολόγηση καθώς δεν υπάρχει ένα ξεκάθαρο πλαίσιο για να δούμε πως πάμε στο critical appraisal της όλης διαδικασίας, ενώ φαίνεται ότι η εκτίμηση του κόστους-αποτελεσματικότητας γίνεται τελικά από την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης, κάτι το οποίο θα πρέπει να ενταχθεί επίσημα στη διαδικασία, στην οποία μέχρι σήμερα δεν υπάρχει. Τόνισε μάλιστα ιδιαιτέρως το γεγονός ότι από την μέχρι σήμερα εμπειρία φαίνεται ότι η επιτροπή διαπραγμάτευσης δεν στηρίζεται στα αποτελέσματα της κλινικής αξίας ενός φαρμάκου και δεν συνδέεται με τις αποφάσεις της Επιτροπής ΗΤΑ, ενώ είναι υψίστης σημασίας οι αποφάσεις αποζημίωσης να συνδέονται με το αποτέλεσμα της κλινικής αξιολόγησης

Για τη μεγάλη καθυστέρηση που προκύπτει μεταξύ της υπουργικής απόφασης και της συμπερίληψης ενός φαρμάκου στη θετική λίστα μίλησε επίσης ο κ. Σταφυλάς, η οποία σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνά τον ένα χρόνο. Για να μειωθεί αυτή η καθυστέρηση πρότεινε να υπάρξει πρόβλεψη για ταυτόχρονη διαδικασία.

Κλείνοντας, τόνισε ότι χρειάζεται να προετοιμαστούμε για όλες τις γονιδιακές και κυτταρικές θεραπείες που έρχονται τα επόμενα χρόνια και γιαυτό πρέπει να δεσμευτούν όλα τα μέρη της διαδικασίας ότι θα υπηρετήσουν την αξιολόγηση με βάση την αξία ενός προϊόντος και στη διαδικασία αυτή θα πρέπει να συμπεριληφθούν τόσο οι ασθενείς όσο και οι επαγγελματίες υγείας με τη συμμετοχή και των επιστημονικών εταιριών. Τέλος, πρότεινε να δημιουργηθεί ένα κοινό σημείο εκκίνησης όσον αφορά τον πληθυσμό στην περίπτωση ανάλυσης της επίπτωσης στον προϋπολογισμό  ή τους κανόνες διαπραγμάτευσης για τους οποίους πρέπει να προβλέπεται ένα ελάχιστο όριο καθώς και να γίνει χρήση των managed entry agreements για να μειωθεί η αβεβαιότητα και να αντιμετωπιστούν οι υψηλές τιμές στα νέα φάρμακα που έρχονται.

Βγήκε ο διαγωνισμός για τα 10 εκατ. self test, συνολικού κόστους 40 εκατ. ευρώ

Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την επείγουσα προμήθεια έως και δέκα εκατομμυρίων (10.000.000) ταχέων διαγνωστικών τεστ με τη διαδικασία του self-testing δημοσίευσε στις 24 Μαρτίου η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, συνολικού κόστους 40 εκατ. ευρώ και προθεσμία μέχρι τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, 27 Μαρτίου, δηλαδή διάστημα ουσιαστικά μιας μόνο εργάσιμης ημέρας.

Όπως αναφέρει η προκήρυξη, στόχος είναι ο μαζικός αντιγονικός έλεγχος με τη διαδικασία του (self-testing) στα φαρμακεία της χώρας από τους ίδιους τους πολίτες με δωρεάν διαμοιρασμό σε κάθε πολίτη μίας (1) αντιγονικής ταχείας δοκιμασίας αυτοελέγχου εβδομαδιαίως.

Στην προκήρυξη υπάρχουν αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία, όπως:

1.Ο χρόνος παράδοσης, ο οποίος θα πρέπει να είναι το αργότερο επτά μέρες από την υπογραφή της σύμβασης. Οι εταιρείες που μπορούν να ανταποκριθούν σε μια τόσο στενή προθεσμία σε συνδυασμό με τον μεγάλο όγκο της παραγγελίας μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού.

2.  Δίνεται η δυνατότητα στους οικονομικούς φορείς να καταθέσουν προσφορά και για μέρος της ζητούμενης ποσότητας και στην περίπτωση όπου προσφέρονται ποσότητες μικρότερες της συνολικής ζητούμενης ποσότητας, τότε θα υπάρξουν τόσοι μειοδότες όσοι απαιτούνται για να συμπληρωθεί η συνολική ζητούμενη ποσότητα του είδους, ενώ στον τελευταίο μειοδότη (δηλαδή στον οικονομικό φορέα με την μεγαλύτερη τιμή κατακύρωσης) θα ανατεθεί όση ποσότητα απαιτείται για την συμπλήρωση της απαιτούμενης συνολικής ποσότητας. Η κατακύρωση της προμήθειας θα γίνει, σε όσους μειοδότες απαιτηθεί προκειμένου να συμπληρωθεί η  συνολική ζητούμενη ποσότητα.

3. Στις ενδείξεις αποτελέσματος αναφέρεται ότι θα πρέπει να υπάρχει ένδειξη εγκυρότητας της εκτέλεσης της δοκιμασίας εκτός από την ένδειξη για θετικό ή αρνητικό, κάτι που αποκλείει αρκετά τέστ.

4. Η συσκευασία (kit) να φέρει πιστοποιητικό CE-IVD τουλάχιστον για επαγγελματική χρήση, με βάση την οδηγία 98/79/EC.

5. Να προσκομίζεται αποδεικτικό καταχώρησης του προϊόντος για κατ΄ εξαίρεση αυτοδιαγνωστική χρήση στην λίστα BfArM ή σε αντίστοιχη λίστα αρμόδιου φορέα άλλου κράτους ΕΕ. Αυτή η διαδικασία απαιτεί αρκετές μέρες για να ολοκληρωθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, μια μεγάλη ξένη εταιρεία, η Siemens έχει ήδη προχωρήσει πριν βγει η προκήρυξη στις διαδικασίες για την απόκτηση αυτού του αποδεικτικού.

6. Θα πρέπει να προκύπτει σχετική ευαισθησία ≥ 80% και σχετική ειδικότητα ≥ 99 % σε σύγκριση με μοριακή (RT-PCR) μέθοδο αναφοράς, στην οποία χρησιμοποιήθηκαν τουλάχιστον 100 θετικά μέχρι τον 33ο κύκλο και 200 αρνητικά δείγματα κατ’ αντιστοιχία σε ανάλυση που διεξήχθη από φορέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

M.Ουζουνέλλη: Μονόδρομος η πρόσβαση στην βάση Ηealthdata του EOΠΥΥ

Στην Ελλάδα συνεχίζουμε να έχουμε περιορισμένη πρόσβαση σε κάποια σημαντικά πραγματικά δεδομένα στις  τοπικές προσαρμογές φακέλων ΗΤΑ, επεσήμανε η Μυρσίνη Ουζουνέλλη, CEO, MYO Ηealth, κριτής και μέντορας για θέματα ιατρικής τεχνολογίας στο MIT Enterprise Fund του Πανεπιστημίου MIT, σύμβουλος αξιολόγησης ιατρικής τεχνολογίας στο ΕIC Accelerator Fund της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μιλώντας στο συνέδριο ΗΤΑ. Όπως ανέφερε, «όταν ετοιμάζουμε κεντρικά ντοσιέ στο εξωτερικό συλλέγουμε πραγματικά δεδομένα χρησιμοποιώντας βάσεις δεδομένων ασφαλιστικών οργανισμών, και αυτό είναι κοινή πρακτική. Η βάση HealthData του ΕΟΠΥΥ  έχει τις ίδιες κατηγορίες δεδομένων με τη βάση CMS-Μedicare των ΗΠΑ και σε παρόμοια μορφή (κωδικοποιημένη με το σύστημα ICD-10), η οποία επιτρέπει συλλογή και ανάλυση των στοιχείων μέσα σε 2-3 μήνες, επομένως μπορεί εύκολα να ενταχθεί στα πλαίσια της προετοιμασίας ενός φακέλου ΗΤΑ και στην Ελλάδα. Είναι σημαντικό π.χ. όταν ετοιμάζουμε ένα φάκελο να γνωρίζουμε, σε συνθήκες καθημερινής κλινικής πρακτικής, ποιες είναι οι ανεπιθύμητες κλινικές εκβάσεις και οι περιορισμοί που μπορεί να προκύπτουν από τις υπάρχουσες θεραπευτικές επιλογές στην Ελλάδα και σε τι συχνότητα συμβαίνουν. Αν δεν έχουμε αυτά τα στοιχεία και δεν μπορούμε να τα συλλέξουμε αναδρομικά σε ένα εύλογο διάστημα 3 η 4 μηνών, αυτό είναι ένα σημαντικό κενό. Παρότι έχουμε και άλλους τρόπους να μαζεύουμε πραγματικά δεδομένα στην Ελλάδα, αναμφισβήτητα η βάση Ηealthdata του ΕΟΠΥΥ είναι η πιο σημαντική πηγή.  Αν θέλουμε να έχουμε ένα ΗΤΑ και εδώ που να αντανακλά τα πραγματικά, τοπικά δεδομένα, που να λαμβάνει υπόψη του όλο το φάσμα νοσηλείας στον ιδιωτικό και φυσικά στον δημόσιο τομέα, είναι μονόδρομος, είναι απαραίτητο να έχουμε και εδώ πρόσβαση στην βάση Ηealthdata του EOΠΥΥ, όπως έχουμε αλλού στις αντίστοιχες βάσεις εδώ και τουλάχιστον 2 δεκαετίες», τόνισε η κ. Ουζουνέλλη.