Δημοσιεύτηκε χθες σε ΦΕΚ η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου με θέμα τη θέσπιση, το περιεχόμενο και τη διαδικασία έκδοσης Ψηφιακού Πιστοποιητικού COVID-19. Με την πράξη αυτή θεσπίζεται Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID-19, το οποίο θα περιέχει πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση του φυσικού προσώπου – κατόχου του όσον αφορά στον εμβολιασμό, το αποτέλεσμα της τελευταίας δοκιμασίας ταχέων μοριακών ελέγχων (rapid test) ή μοριακής μεθόδου ανάλυσης (PCR test), ή τη νόσηση από τον κορονοϊό COVID-19, κατά περίπτωση. Όσον αφορά στον εμβολιασμό κατά του κορονοϊού, το Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID-19 περιέχει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, όπως ονοματεπώνυμο, ημερομηνία γέννησης, στοχευόμενη νόσο, είδος εμβολίου, σκεύασμα εμβολίου, κάτοχο αδείας κυκλοφορίας ή παρασκευαστή του εμβολίου, αριθμό σε σειρά εμβολιασμών/δόσεων και ημερομηνία συνεδρίας εμβολιασμού με αναφορά της ημερομηνίας της τελευταίας ληφθείσας δόσης. Αντίστοιχα θα είναι τα στοιχεία και για τα τεστ, ενώ όσον αφορά στη νόσηση από τον κορονοϊό COVID-19 το Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID-19 θα περιέχει και την ημερομηνία του θετικού αποτελέσματος. Το Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID-19 εκδίδεται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας που λειτουργεί στο gov.gr και φέρει μοναδικό αναγνωριστικό αριθμό και κρυπτογραφική ψηφιακή υπογραφή, με βάση την οποία ελέγχεται η εγκυρότητά του. Το ανωτέρω Πιστοποιητικό μπορεί να χορηγείται και από τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.). Για την άντληση των στοιχείων η ανωτέρω πλατφόρμα διασυνδέεται με το Εθνικό Μητρώο Εμβολιασμών κατά της COVID-19 και το Εθνικό Μητρώο Ασθενών CΟVID-19. Η ΗΔΙΚΑ, η οποία διαχειρίζεται την ανωτέρω πλατφόρμα, ορίζεται ως Υπεύθυνος Επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Issue: HD2191
Νέες συστάσεις του CDC για τη χρήση της μάσκας
Τις νέες συστάσεις του CDC για τη χρήση της μάσκας διευκρινίζουν οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Πάνος Μαλανδράκης, Γιάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ). Το CDC δεν αίρει την υποχρεωτική χρήση της μάσκας, αλλά τροποποιεί τις συστάσεις για όσους είναι πλήρως εμβολιασμένοι, και έχουν επιβεβαιωμένη υψηλή απάντηση στο εμβόλιο. Για την απόφαση της άρσης της υποχρεωτικής χρήσης της μάσκας πρέπει κανείς να αναλογιστεί τόσο το ποσοστό των εμβολιασμένων και των μη στην κοινότητα, όσο και την τοπική επίπτωση της νόσου. Θεωρητικά όταν το ποσοστό των εμβολιασμένων φτάσει το 80% επιτυγχάνοντας τη συλλογική ανοσία θα μπορούσε κανείς να σταματήσει να φοράει μάσκα.
Στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς λόγω του συνωστισμού το CDC συνεχίζει να προτείνει τη χρήση μάσκας. Ένας πληθυσμός που πρέπει να συνεχίζει να προφυλάσσεται είναι οι ανοσοκατεσταλμένοι, όπως ασθενείς με HIV και μεταμοσχευμένοι συμπαγών οργάνων. Ένα 3% του αμερικανικού πληθυσμού θεωρείται από τον προσωπικό του ιατρό ανοσοκατεσταλμένο, περιλαμβάνοντας ασθενείς που λαμβάνουν χημειοθεραπεία, βρίσκονται σε αιμοκάθαρση, ή όσους λαμβάνουν ανοσοτροποποιητική αγωγή. Σε αυτούς τους ασθενείς φαίνεται ότι τα εμβόλια προσφέρουν σχετική κάλυψη λειτουργούν, αλλά το αν θα χρειαστούν δόσεις ενίσχυσης ειδικότερα σε αυτούς τους πληθυσμούς είναι ακόμη άγνωστο. Στους εξωτερικούς χώρους η χρήση της μάσκας θα μπορεί σταδιακά να αποφευχθεί εκτός από περιπτώσεις στενής επαφής μεταξύ των ατόμων, όπως σε ορισμένα αθλήματα.
Γκ. Μαγιορκίνης: Δεν υπάρχει άμεση ανάγκη εμβολιασμού των παιδιών στην Ελλάδα
«Η επιτροπή για τα ανθρώπινα φάρμακα του EMA (CHMP) ενέκρινε το εμβόλιο Comirnaty (των Pfizer/Biontech) για την Covid-19 σε παιδιά ηλικίας 12 έως 15 ετών. Το εμβόλιο έχει ήδη εγκριθεί για χρήση σε ενήλικες και εφήβους ηλικίας 16 ετών και άνω και τώρα έχουμε δεδομένα που δείχνουν ότι το εμβόλιο αυτό είναι ασφαλές και στις ηλικίες 12-15 ετών», δήλωσε ο επικεφαλής για τη στρατηγική εμβολιασμού του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ), Μάρκο Καβαλέρι, την Παρασκευή το απόγευμα μετά την τελική έγκριση του εν λόγω εμβολίου από τον Οργανισμό. «Η επέκταση της προστασίας αυτού του ασφαλούς και αποτελεσματικού εμβολίου σε πληθυσμό νεότερων ηλικιών, είναι ένα σημαντικό βήμα προόδου στην καταπολέμηση αυτής της πανδημίας. Αναγνωρίζουμε αυτό το σημαντικό επίτευγμα», συμπλήρωσε. Σημείωσε ωστόσο, ότι εναπόκειται σε κάθε κράτος-μέλος να αποφασίζει εάν και πότε θα χρησιμοποιηθεί αυτό το εμβόλιο σε εφήβους στο μέλλον.
Στην Ελλάδα, δεν υπάρχει άμεση ανάγκη για εμβολιασμό των παιδιών, δήλωσε ο καθηγητής Γκίκας Μαγιορκίνης απαντώντας σε σχετική ερώτηση, στη διάρκεια της ενημέρωσης για την πορεία της πανδημίας από το Υπουργείο. «Δεν θα αρχίσει ο εμβολιασμός σε παιδιά στο αμέσως επόμενο διάστημα και δεν υπάρχει άμεση ανάγκη γι’ αυτό», είπε, διευκρινίζοντας ότι τα παιδιά δεν έχουν παίξει πολύ μεγάλο ρόλο στην μετάδοση του κορονοϊού στη χώρα μας. Ωστόσο, τόνισε ότι αυτοί που θα πρέπει να μην αμελήσουν το εμβόλιο μέσα στο καλοκαίρι είναι όσοι βρίσκονται στην ηλικία άνω των 65 ετών.
Φαρμακεία: Μείωση 9,9% στις πωλήσεις φαρμάκων
Μείωση 9,9% σημειώνουν οι πωλήσεις φαρμάκων από τα φαρμακεία λιανικής, σύμφωνα με τα IQVIA Weekly Data για την περίοδο 26/04-16/05. Ειδικότερα, οι κύριες προϊοντικές κατηγορίες που διακινούνται μέσω ιδιωτικών φαρμακείων κινήθηκαν σε πωλήσεις τεμαχίων, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 (27/04-17/05) ως εξής:
- Φάρμακα: -9,9% (-2,4 εκατομ. τμχ.)
- Προϊόντα OTC: +2,4% (+121,2 χιλ. τμχ.)
- Καλλυντικά: -5,7% (-152,8 χιλ. τμχ.)
- Προϊόντα διατροφής: +3,4% (+7,1 χιλ. τμχ.)
- Προϊόντα φροντίδας ασθενών: +1,4% (+22,9 χιλ. τμχ.)
Ενδεικτικά, κάποιες από τις υποκατηγορίες με τη μεγαλύτερη μεταβολή σε σχέση με το 2020 είναι:
- Στα Φάρμακα, η κατηγορία των Καρδιολογικών, μειώνεται κατά 15,5% (-948,4 χιλ. τμχ.)
- Στα Προϊόντα OTC, τα Παυσίπονα/ Αντιπυρετικά, αυξάνονται κατά 5,1% (+86,2 χιλ. τμχ.)
- Στα Καλλυντικά, τα Προϊόντα Προσωπικής Υγιεινής, μειώνονται κατά 36,8% (-198,2 χιλ. τμχ.)
- Στα Προϊόντα διατροφής, οι Παιδικές Τροφές, αυξάνονται κατά 7,6% (+11,9 χιλ. τμχ.)
- Στα Προϊόντα Φροντίδας ασθενών, η κατηγορία των Διαγνωστικών Οργάνων, αυξάνεται κατά 99,3% (+251,5 χιλ. τμχ.)
Τα IQVIA Weekly Data συλλέγονται από 2000+ φαρμακεία, σε όλη την Ελλάδα, και αποτυπώνουν την αγορά σε 70 περιοχές.
«14 λεπτά FairLife»: Η νέα καμπάνια της FairLife κατά του καπνίσματος από τους νέους
Η «FairLife – Φροντίδα και Πρόληψη για τον Καρκίνο του Πνεύμονα», ο πρώτος μη κερδοσκοπικός οργανισμός για τον καρκίνο του πνεύμονα στη χώρα μας, στηρίζοντας ενεργά όλες τις πρωτοβουλίες που στόχο έχουν την πρόληψη και ευαισθητοποίηση για την υγεία των πνευμόνων και εν γένει την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, απευθύνεται αυτή τη φορά σε ένα κοινό ευαίσθητο και παράλληλα πολύ σημαντικό για το μέλλον αυτού του τόπου, τους εφήβους και νέους. Κανένας δεν θα μπορούσε να μεταδώσει σε αυτή την ηλικιακή ομάδα καλύτερα και πιο αποτελεσματικά το μήνυμα ότι το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία από τους ίδιους τους νέους.
Στο πλαίσιο αυτό με περηφάνεια παρουσιάζουμε το video «14 λεπτά FairLife– από νέους για νέους», την πρώτη μιας σειράς δράσεων της καμπάνιας κατά του καπνίσματος, που οργανώνει η FairLife σε συνεργασία με μια ομάδα εφήβων εθελοντών σε σχολεία και χώρους για νέους, με πρεσβευτές της ιδέας να είναι τα ίδια τα παιδιά.
Ο Ορέστης – Φώτης Μικελάκης, μαθητής Α’ Λυκείου ο νεότερος σε ηλικία Ambassador της FairLife, πήρε την πρωτοβουλία να απευθύνει ένα κάλεσμα στα ίδια τα παιδιά να μιλήσουν ανοιχτά για το κάπνισμα, να φωνάξουν δυνατά πως υπάρχουν χιλιάδες καλύτεροι τρόποι να ζήσεις και να κερδίσεις αυτά τα 14 λεπτά ζωής που αποδεδειγμένα κόβει από τη ζωή σου κάθε τσιγάρο. Το video που δημιούργησε η ομάδα των 11 μαθητών από 9 διαφορετικά σχολεία, είναι ένα κάλεσμα από τα ίδια τα παιδιά προς τους συνομηλίκους τους να έρθουν κοντά, να πλαισιώσουν δυναμικά την αρχική αυτή προσπάθεια, ώστε μια μικρή ομάδα εφήβων-πρεσβευτών της ιδέας να μεγαλώσει και να γίνει μια τεράστια δύναμη που θα διεκδικήσει μια γενιά, τη δική τους γενιά, να γίνει η πρώτη γενιά χωρίς κάπνισμα.
Η Κορίνα Πατέλη Bell, πρόεδρος της FairLife LCC, δήλωσε: «Στην Ελλάδα το 1/5 του συνόλου των θανάτων, περισσότεροι από 20.000 ετησίως, σχετίζονται με το κάπνισμα, συμπεριλαμβανομένου τόσο του ενεργητικού όσο και του παθητικού καπνίσματος. Το video 14 λεπτά FairLife, που δημιούργησε με πολύ κέφι και έμπνευση για εμάς ο Ορέστης, μαθητής της 1ης Λυκείου στο Κολλέγιο Ψυχικού, ο νεότερος Ambassador της FairLife, είναι για όλους εμάς μια επιβεβαίωση ότι η νέα γενιά διεκδικεί ένα μέλλον με υγεία, ένα μέλλον μακριά από το κάπνισμα. Συστρατευόμαστε στην προσπάθεια του Ορέστη και όλων των παιδιών και τους ευχαριστούμε θερμά για την παραχώρηση του video», που στηρίζει τους σκοπούς και τα μηνύματα του φορέα, γιατί «Η Ζωή πρέπει να κόβει την ανάσα και όχι ο καρκίνος του πνεύμονα»!
Ο Ορέστης – Φώτης Μικελάκης μιλώντας για την επαφή του με τη FairLife αναφέρει τα εξής: «H πρώτη μου γνωριμία με την κοινωνική οργάνωση FairLife L.C.C. ήταν μέσω μιας συνέντευξης της ιδρύτριας της, Κορίνα Πατέλη Βell, που παραχώρησε στη γνωστή δημοσιογράφο και χρονογράφο Ρέα Βιτάλη. Δεν ήταν μόνο η προσωπική ιστορία που με συγκίνησε και ο σκοπός για την ενημέρωση για τον καρκίνο του πνεύμονα που με παρακίνησε να υποβάλλω αίτημα να γίνω εθελοντής. Ήταν κυρίως η στάση ζωής της που εκτιμώ, θαυμάζω, και που νομίζω όλοι μας οφείλουμε να επιδιώκουμε. Να κάνουμε στη ζωή μας το πρόβλημα λύση, τον πόνο δύναμη, την απώλεια ελπίδα, κάθε τέλος μια καινούρια αρχή.
Στο λίγο διάστημα που είμαι εθελοντής στον τομέα της ευαισθητοποίησης των νέων σχετικά με τις συνέπειες του καπνίσματος και του ατμίσματος έμαθα πολλά, γνώρισα και συνεργάστηκα με συνομηλίκους μου, αξιοποιήσαμε δημιουργικά τον ελεύθερο μας χρόνο για την υλοποίηση μιας νεανικής αντικαπνιστικής εκστρατείας.
Μπορούμε και εμείς να σώσουμε ζωές μέσα από την FairLife L.C.C. Γιατί όλοι μας μπορούμε να κάνουμε πολλά, μαζί ακόμα περισσότερα. Η γνώση, η πρόληψη και η πρώιμη διάγνωση είναι το καλύτερο φάρμακο για την αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα».
Δείτε τα «14 λεπτά FairLife» στα video του YouTube που ακολουθούν:
14ΛΕΠΤΑ ΖΩΗΣ
https://www.youtube.com/watch?v=RvyTYWJ8nYs&t=64s (2.36’ λεπτά)
https://www.youtube.com/watch?v=lBrUX6VzAF4 (1’ λεπτό)
Link στο Website: https://fairlifelcc.com/el/nea/14-lepta-fairlife-i-nea-kabania-tis-fairlife-kata-tou-kapnismatos-apo-tous-neous/
«FairLife– Φροντίδα και Πρόληψη για τον Καρκίνο του Πνεύμονα»
Η «FairLife-Φροντίδα και Πρόληψη για τον καρκίνο του πνεύμονα» είναι ο πρώτος μη κερδοσκοπικός κοινωφελής οργανισμός στην Ελλάδα – μέλος των ΕΛΛΟΚ, LUCE, ELF ,GLCC και IASLC – που ασχολείται αποκλειστικά με τον καρκίνο πνεύμονα και δημιουργήθηκε στη μνήμη του Simon Bell* 57 ετών που έχασε τη μάχη με τον καρκίνο του πνεύμονα τον Αύγουστο του 2020.
Η αποστολή της FAIRLIFE L.C.C. είναι να υποστηρίξει τον ασθενή που πάσχει από καρκίνο του πνεύμονα σε όλη τη δύσκολη διαδρομή του από τη διάγνωση μέχρι τη θεραπεία και παράλληλα να ευαισθητοποιήσει το ευρύ κοινό για την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση, με σκοπό τη μείωση της θνησιμότητας, την πρόσβαση σε διαγνωστικές μεθόδους, κλινικές μελέτες, καθώς και την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών πρόσβασης σε καινοτόμες θεραπείες.
*Ο Simon Βell, Average Adjuster, δραστηριοποιήθηκε στην Ελλάδα για σχεδόν 4 δεκαετίες, με αφοσίωση στο χώρο της ναυτιλίας, με τελευταίο σταθμό την εταιρεία «FairSeas Average Adjusters», της οποίας ήταν συνιδρυτής και μέτοχος.
Αδρανοποιημένα εμβόλια έναντι του SARS-Cov-2
Τα ευρήματα πρόσφατης δημοσίευσης στο JAMA σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα δύο αδρανοποιημένων εμβολίων έναντι της COVID-19, συνοψίζουν οι Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ). Πρόκειται για μια τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή μελέτη φάσης 3 που πραγματοποιείται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στο Μπαχρέιν από τις 16 Ιουλίου 2020 σε ενήλικες άνω των 18 ετών που δεν έχουν γνωστό ιστορικό προηγούμενης λοίμωξης COVID-19. Οι συμμετέχοντες έλαβαν 2 ενέσεις ενδομυικά με διαφορά 21 ημερών μεταξύ τους.
Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο ήταν η αποτελεσματικότητα έναντι εργαστηριακά επιβεβαιωμένης συμπτωματικής λοίμωξης COVID-19 στις 14 ημέρες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου μεταξύ των συμμετεχόντων που δεν είχαν λοίμωξη από SARS-CoV-2 κατά την ένταξή τους στη μελέτη. Το δευτερεύον καταληκτικό σημείο ήταν η αποτελεσματικότητα των αδρανοποιημένων εμβολίων έναντι της σοβαρής λοίμωξης COVID-19. Κατά τη διάρκεια μιας διάμεσης περιόδου παρακολούθησης 77 ημερών (εύρος 1 – 121 ημέρες), συμπτωματική λοίμωξη COVID-19 ανιχνεύτηκε σε 26 συμμετέχοντες που είχαν λάβει το αδρανοποιημένο εμβόλιο με βάση το στέλεχος WIVO4 (12.1 ανά 1000 ανθρωπο-έτη), σε 21 συμμετέχοντες που είχαν λάβει το αδρανοποιημένο εμβόλιο με βάση το στέλεχος HBO2 (9.8 ανά 1000 ανθρωπο-έτη) και 95 συμμετέχοντες που είχαν λάβει εικονικό εμβόλιο (44.7 ανά 1000 ανθρωπο-έτη).
Επομένως, συγκριτικά με το εικονικό εμβόλιο η αποτελεσματικότητα του αδρανοποιημένου εμβολίου με βάση το WIVO4 ήταν σημαντικά υψηλότερη στο 72.8% και του αδρανοποιημένου εμβολίου με βάση το HBO2 ήταν 78.1%. Επιπλέον, καταγράφηκαν δύο περιπτώσεις σοβαρής λοίμωξης COVID-19 μεταξύ των συμμετεχόντων που έλαβαν εικονικό εμβόλιο και καμία μεταξύ όσων έλαβαν αδρανοποιημένο εμβόλιο. Ανεπιθύμητες ενέργειες κατά τις πρώτες 7 ημέρες μετά από κάθε δόση του εμβολίου εμφανίστηκαν στο 41.7% έως το 46.5% των συμμετεχόντων και στις τρεις ομάδες (2 αδρανοποιημένα εμβόλια και 1 ομάδα ελέγχου). Το ποσοστό σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν παρόμοιο και στις 3 ομάδες συμμετεχόντων από 0.4% έως 0.6%. Συμπερασματικά, η συγκεκριμένη ενδιάμεση ανάλυση της τυχαιοποιημένης κλινικής μελέτης έδειξε ότι η χορήγηση ενός εκ των δύο αδρανοποιημένων εμβολίων έναντι του SARS-CoV-2 μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο συμπτωματικής νόσου COVID-19, ενώ οι σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν σπάνιες.
Μεγάλο το ενδιαφέρον για εμβολιαστική κάλυψη της ηλικιακής ομάδας 30-34
Μιλώντας χθες το πρωί σε τηλεοπτικό σταθμό ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Γιώργος Γεωργαντάς, δήλωσε για την πορεία των εμβολιασμών στη χώρα: «Σε όλες τις ηλικιακές ομάδες είμαστε κοντά στο 70% ή και πάνω από το 70%. Μαζί με τα προγραμματισμένα ραντεβού. Όταν ολοκληρωθούν αυτοί οι εμβολιασμοί θα είμαστε κοντά στο 70%». Πρόσθεσε δε, ότι εξετάζεται η κατάργηση της υποχρεωτικής διενέργειας των self test στους πολίτες που έχουν εμβολιαστεί πλήρως.
Αναφορικά με το άνοιγμα όλων των εμβολίων για την ηλικιακή ομάδα 30-34 το Σάββατο 29/5, ο κ. Γεωργαντάς ανέφερε ότι κλείστηκαν πάνω από 110.000 ραντεβού σε μία μέρα. «Μεγάλο ενδιαφέρον και συμμετοχή σε αυτή την κατηγορία. Από τους 680.000 που ανήκουν στους 30-34, μεγάλος αριθμός έχει ήδη εμβολιαστεί στις κατηγορίες που προηγήθηκαν».
Ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, γνωστοποίησε επίσης, ότι τις επόμενες μέρες θα υπάρξουν ανακοινώσεις για τον εμβολιασμό τον ανθρώπων που δεν μπορούν να μετακινηθούν από το σπίτι τους. «Όποιος θέλει να εμβολιαστεί θα διευκολυνθεί με κάθε τρόπο σε αυτό» είπε, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να τεθούν στην επιχείρηση του εμβολιασμού και τα φαρμακεία.
H ασθενοκεντρικότητα ως προτεραιότητα στο εθνικό σύστημα υγείας της χώρας
Η ασθενοκεντρικότητα ως προτεραιότητα στο εθνικό σύστημα υγείας της χώρας ήταν το θέμα της δεύτερης ενότητας του συνεδρίου με συντονιστή τον Κυριάκο Σουλιώτη, Καθηγητή Πολιτικών Υγείας, Σχολή Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
Η σωστή διαχείριση των αναγκών κάθε ασθενούς προσφέρει εξοικονόμηση πόρων και στόχος δεν είναι η μείωση των επισκέψεων σε γιατρούς, οι λιγότερες νοσηλείες , οι λιγότερες εξετάσεις κλπ. Αλλά ή καλύτερη φροντίδα και παροχή υπηρεσιών υγείας με τις κατάλληλες εξετάσεις για την κάθε πάθηση. Aυτά ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο Θεοφάνης Ρηγάτος, Head of Strategic Planning, General Directorate for the Organization and Planning of Health Services Purchasing, National Organization for Health Services (EOPYY), επισημαίνοντας ότι ο ΕΟΠΥΥ έχει κάνει κάποια μικρά βήματα αλλά δεν φτάνουν, χρειάζεται καλύτερη και συνολική αντιμετώπιση από όλους τους φορείς.
Ο Γιώργος Καλαμίτσης, Πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Ελλάδος Προμηθέας και Αντιπρόεδρος της Ένωσης Ασθενών Ελλάδος, τόνισε ότι η συμμετοχή των συλλόγων ασθενών στην λήψη αποφάσεων είναι εξαιρετικά σημαντική, όμως το θέμα είναι να δούμε ποιες είναι οι ανεπάρκειες του συστήματος υγείας και να γίνουν σοβαρές μεταρρυθμίσεις που θα αποκομίσουν το πλέον βιώσιμο και αποδοτικό σύστημα για όλους. Ανέφερε ότι το μοντέλο υγείας του παρελθόντος απεδείχθη προβληματικό και είναι απαραίτητο να γίνουν αλλαγές. Ωστόσο, σήμερα ο πρακτικός σχεδιασμός δεν υπάρχει, βρίσκεται ακόμα στα λόγια. Ο πιο στενός εταίρος των ασθενών είναι ο γιατρός, οι θέσεις τους όμως κοινοποιούνται πρώτα στο κράτος, μετά στις εταιρείες και συνήθως αμελούν να κοινοποιούνται στην κοινωνία των πολιτών που τους αφορά άμεσα, γιατί αυτοί θα ωφεληθούν από μια παρέμβαση. Από την πλευρά των εταιρειών, αν και πιστεύουν στην ασθενοκεντρική πολιτική, παρόλα αυτά απευθύνονται σε υπουργείο, ΕΟΠΥΥ και αγνοούν τον ασθενή, τον λήπτη δηλαδή υπηρεσιών υγείας. Επίσης όταν σχεδιάζουν τα προγράμματά τους όλα τα πολιτικά κόμματα, δεν έχουν καλέσει ποτέ, έστω σε συμβουλευτικό επίπεδο, τους ίδιους τους ασθενείς.
Η Ελλάδα έχει παράδοση στον κατακερματισμό και η Ένωση Ασθενών προσπαθεί να το πολεμήσει αυτό και να ενώσει όλους και αυτό είναι σημαντικό, τόνισε στην έναρξη της ομιλίας του ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Ολύμπιος Παπαδημητρίου. Το ερώτημα όμως που τίθεται, είναι το τι χρειαζόμαστε για ένα ασθενοκεντρικό σύστημα υγείας, όπως είπε. Σύμφωνα με τον κ. Παπαδημητρίου είναι απαραίτητη μια σωστά οργανωμένη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας με σαφή προσανατολισμό στην πρόληψη, εφαρμογή συγκεκριμένων υγειονομικών πρωτοκόλλων σε επιλεγμένες ομάδες πληθυσμού, πρόσβαση στις απαραίτητες θεραπείες και στην καινοτομία, τεκμηριωμένη τοποθέτηση πόρων σε δημογραφικά και επιδημιολογικά δεδομένα και σάρωση ορίζοντα νέων θεραπειών. Επίσης, αξιοποίηση ψηφιακών τεχνολογιών και δυνατοτήτων με καταγραφή συνταγογραφικών δεδομένων, συλλογή στοιχείων θεραπευτικών εκβάσεων, ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό φάκελο ασθενούς και έλεγχο στη συνταγογράφηση και τις ιατρικές πρακτικές. Επίσης, αξιοποίηση των θεραπευτικών πρωτοκόλλων βασισμένα σε τεκμηριωμένη ιατρική σχέση και σχέση κόστους-οφέλους και φυσικά σύνδεση αποτελεσμάτων διαγνωστικών και άλλων εξετάσεων με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση.
Ο Γιώργος Βασιλόπουλος, Executive Consultant of the Board of Directors, Panhellenic Union of Pharmaceutical Industry (PEF), τόνισε την έλλειψη ασθενοκεντρικότητας στα συστήματα υγείας μέχρι σήμερα. Ωστόσο, πρόσθεσε, πλέον η ανάγκη αυτή έχει έρθει στο προσκήνιο, πρώτα από όλα από την επικρατούσα βιοηθική, αλλά και από τους ίδιους τους ασθενείς που επιζητούν σεβασμό, δικαιοσύνη και συμμετοχή στις αποφάσεις. Ανέφερε ότι η βιομηχανική επανάσταση μπήκε στη ζωή μας και έχουμε τεχνητή νοημοσύνη, φορητότητα, real word evidence κ.λπ. Η αποκρυπτογράφηση του γονιδιώματος άλλαξε την ιατρική που έγινε πιο στοχευμένη και εξατομικευμένη από πλευράς θεραπείας, τώρα κατακτούμε και την φαρμακογονιδιωματική, που μπορεί να βοηθήσει ακόμα περισσότερο τους ασθενείς. Η εξοικείωση με τις τεχνολογίες έκανε τον ασθενή να μην είναι πια παθητικός σε ό,τι αφορά την θεραπεία του. Η θεσμική συμμετοχή των ασθενών έχει ήδη καθιερωθεί διεθνώς τα τελευταία έτη και είναι εμφανής ακόμα στον καθορισμό των προτεραιοτήτων για χρηματοδότηση, σε οργανισμούς όπως ο ΕΜΑ. Τέλος, ο κ. Βασιλόπουλος τόνισε την ανάγκη για νέες μορφές αποζημίωσης που να βασίζονται σε συγκεκριμένα patient outcomes, με χρήση registries και καταγραφή των αναγκών κάθε ασθενούς ξεχωριστά.
Πρέπει να συναντηθεί η Επιστήμη με την Κοινωνία και την Πολιτική Βούληση: Ας ξεκινήσουμε με την υγεία
Tις διαστάσεις της συμμετοχής των ασθενών στην πολιτική υγείας ανέλυσε ο Καθηγητής Πολιτικής Υγείας του Πανεπιστημίου Πελλοπονήσου Κυριάκος Σουλιώτης, μιλώντας στο συνέδριο Partnering for Patients και αντλώντας στοιχεία από μια μεγάλη ευρωπαϊκή μελέτη που ασχολήθηκε με τα νέα δεδομένα, τις παρενέργειες του συστήματος υγείας, τους πολίτες ως επίκεντρο των αποφάσεων και την συμμετοχή τους στη χάραξη πολιτικών που αφορούν την υγεία τους. Δεν αναφέρθηκε μόνο στους ασθενείς αλλά στην ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών κατά τη χάραξη πολιτικής υγείας.
Ξεκινώντας με μια επισκόπηση της γενικότερης κατάστασης ανέφερε ότι η ανεργία βρίσκεται 10% παραπάνω από το μέσο ευρωπαϊκό όρο, ενώ στην Ελλάδα το σύστημα υγείας υποχρηματοδοτείται. Οι πιέσεις που θα ασκηθούν στο Σύστημα Υγείας λόγω της γήρανσης του πληθυσμού και της υπογεννητικότητας θα είναι πολύ μεγάλες. Έχουμε και κάποιους περιορισμούς, καθώς το 18% του πληθυσμού βρίσκεται κοντά στον κίνδυνο της φτώχιας και αυτό σημαίνει ότι η δυνατότητά μας να τροφοδοτούμε με πόρους το σύστημα υγείας περιορίζεται γιατί έχουμε και άλλες κοινωνικές ανάγκες να καλύψουμε. Ξοδεύουμε κατά κεφαλή 45% λιγότερο απ΄ότι ο μέσος Ευρωπαίος και φαίνεται ξεκάθαρα ότι το σύστημα υγείας στην Ελλάδα υποχρηματοδοτείται, ενώ 4 στους 5 πολίτες δεν έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας κυρίως λόγω του κόστους.
Τα προβλήματα που θα κληθούμε να διαχειριστούμε είναι η πρόσβαση στην καινοτομία όπου η Ελλάδα βρίσκεται στην 22 θέση στο σύνολο των 28 κρατών μελών της ΕΕ και την ποιότητα όπου η χώρα μας βρίσκεται αντίστοιχα στην 19η θέση στους 28. Το σύστημα πρέπει να διασφαλίζει πέρα από την πρόσβαση στην καινοτομία και την ποιότητα σε κάποιο βαθμό και την ελευθερία της επιλογής. Ειδικά στις χώρες της Μεσογείου έχει παρατηρηθεί ότι η ελευθερία επιλογής του σημείου φροντίδας συμβάλει καθοριστικά σε καλύτερη τήρηση της θεραπείας. Το μελλοντικό περιβάλλον της υγείας μας θέλει να πρέπει να ψάξουμε να βρούμε 1.5 ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ για τη χρηματοδότηση του συστήματος υγείας μόνο και μόνο λόγω της δημογραφικής γήρανσης.
Που βρισκόμαστε σε σχέση με την ενδυνάμωση των ασθενών;
Η συμμετοχή στη λήξη αποφάσεων δεν μπορεί να είναι οριζόντια και κοινή σε όλες τις θεραπευτικές κατηγορίες που εκπροσωπούνται στις συλλογικότητες των ασθενών. Ο κ. Σουλιώτης τόνισε ότι η τελευταία τάση είναι η εκπαίδευση και ενδυνάμωση των συλλόγων ασθενών, έτσι ώστε να μπορούν να παίρνουν μέρος στις αποφάσεις. Όπως είπε χαρακτηριστικά: «δυνατοί ασθενείς σημαίνει δυνατή φωνή, που θα κατευθύνει τις αλλαγές στον τομέα της Υγείας στην Ευρώπη». Κάτι που δεν συμβαίνει στη χώρα μας, καθώς, όπως όλα δείχνουν, η Ελλάδα κατατάσσεται στην ομάδα πέντε χωρών (Ελλάδα, Τσεχία, Σλοβακία Μάλτα και Ιταλία) που χαρακτηρίστηκαν “low impact”, με τη μικρότερη συμμετοχή στις κρίσιμες αποφάσεις. Αντιθέτως, όπως διαπιστώθηκε, στην Κύπρο οι Σύλλογοι Ασθενών συμμετέχουν ενεργά σε όλες τις μεταρρυθμίσεις στο χώρο της υγείας. Η χώρα μας δε σκοράρει καλά σε συμμετοχή των ασθενών σε αποφάσεις που σχετίζονται με μεταρρυθμίσεις, σε ομάδες εμπειρογνωμών ή σε εργαστήρια που διοργανώνονται από το ΥΥ, σε σημαντικούς οργανισμούς που σχετίζονται με την Υγεία, σε επιτροπές δεοντολογίας για Κλινικές Μελέτες και σε διαδικασίες ΗΤΑ, σε συμβούλια νοσοκομείων.
Τι επιδιώκουμε με την ενδυνάμωση των ασθενών;
Η ατομική ενδυνάμωση αναφέρεται στη λήψη των αποφάσεων για τη διαχείριση ενός προβλήματος υγείας. Αυτό περνάει μέσα από μια συγκεκριμένη διαδικασία η οποία περιλαμβάνει την αναλυτική ενημέρωση του ασθενή, την παρουσίαση των διάφορων επιλογών προκειμένου να βοηθηθεί στη λήψη της σωστής απόφασης. Και όταν το αποτέλεσμα μιας τέτοιας διεργασίας στο ατομικό επίπεδο είναι η συναινετική απόφαση, η συναπόφαση αυτό συνοδεύεται με αύξηση της ικανοποίησης των χρηστών και καλύτερη συμμόρφωση στη θεραπεία.
Στο συλλογικό επίπεδο το πρώτο θέμα είναι η αλλαγή κουλτούρας και ήδη οι επιστήμονες και οι επαγγελματίες υγείας έχουν μπει σε μια τέτοια λογική, έχουν υιοθετήσει τέτοια σχήματα, επενδύουν περισσότερο χρόνο στην ενδυνάμωση των ασθενών και από την άλλη βλέπουμε και τον ασθενή να διεκδικεί περισσότερο ενεργό ρόλο στη λήψη της απόφασης. Η ασσυμετρία της πληροφόρησης πάντα θα υπάρχει.
Όταν βάζεις τους ασθενείς όταν βάζεις τους πολίτες της Κοινωνίας στο κέντρο της λήψης των αποφάσεων τεκμηριώνεις καλύτερα τις αποφάσεις σου, είναι περισσότερο υπεύθυνη η στάση των ασθενών, καθώς γίνονται μέρος της λήψης της απόφασης.
Πώς μπορούμε να το πετύχουμε;
Ο κ. Σουλιώτης πρότεινε τη θεσμοθέτηση συμμετοχής εκπροσώπου ασθενών σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο ώστε να συμμετέχουν οι ασθενείς σε ομάδες εργασίες και στο σχεδιασμό ευρείας κλίμακας μεταρρυθμίσεων καθώς αυτό ενισχύει τη δημοκρατία και τον εξορθολογισμό των προτεραιότητων της πολιτικής υγείας. Επιπλέον, πρότεινε τη συμμετοχή ειδικά εκπαιδευμένου εκπροσώπου συλλόγων ασθενών ως πλήρες μέλος (με δικαίωμα ψήφου) στα Διοικητικά συμβούλια οργανισμών σχετικών με την υγεία εθνικής εμβέλειας όπως πχ ΕΟΠΥΥ, ΕΟΦ κλπ. Έχουν γίνει τεράστια βήματα από την Ένωση Ασθενών για την εκπαίδευση των ασθενών και την κατάρτισή τους. Σημαντική είναι και η συμμετοχή/ τοποθέτηση εκπροσώπου συλλόγων ασθενών στις συζητήσεις νομοσχεδίων για την υγεία στην Εθνική Αντιπροσωπεία.
Σε τομεακό/περιφερειακό επίπεδο τα πράγματα είναι πιο σύνθετα καθώς απαιτείται ειδική εκπροσώπηση. Πρότεινε τη συμμετοχή σε ομάδες εργασίας για το σχεδιασμό και την υλοποίηση τομεακών παρεμβάσεων στην υγεία που αφορούν κυρίως κάποια-ες συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών. Συμμετοχή ειδικά εκπαιδευμένου εκπροσώπου συλλόγων ασθενών από οργανισμό της οικείας περιφέρειας ως πλήρους μέλους (με δικαίωμα ψήφου) στο ΔΣ οργανισμών σχετικών με την υγεία τοπικής εμβέλειας όπως πχ Υγειονομική Περιφέρεια, Νοσοκομεία κ.α. Συμμετοχή ειδικά εκπαιδευμένου εκπροσώπου συλλόγων ασθενών σε ειδικές Επιτροπές όπως πχ η Εθνική Επιτροπή Δεοντολογίας για τις Κλινικές Μελέτες, η Επιτροπή Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας, η Επιτροπή Σπανίων Παθήσεων κ.α.
Μόνο τότε μπορούμε να μιλάμε για ουσιαστική Δημοκρατία στη λήψη αποφάσεων για την υγεία. Εν κατακλείδι η ενδυνάμωση των ασθενών και η στροφή προς μια ασθενοκεντρική αντίληψη των υπηρεσιών και της πολιτικής υγείας συνιστούν:
– ένα αίτημα με ευρεία αναγνώριση και υποστήριξη διεθνώς
– αποτελεί βασικό κριτήριο αξιολόγησης της ποιότητας και της αποδοτικότητας
– είναι εργαλείο εξορθολογισμού της ζήτησης για υπηρεσίες
– αποτελεί παράγοντα της βελτίωσης της συμμόρφωσης των ασθενών
– σε πολιτικό επίπεδο είναι προϋπόθεση για την αύξηση της κοινωνικής και της θεσμικής εμπιστοσύνης
– είναι προϋπόθεση για την ενίσχυση της δημοκρατικότητας της διακυβέρνησης και εν τέλει προϋπόθεση για την βελτίωση της ποιότητας της ίδιας της πολιτικής. Η πολιτική αποκτά ποιότητα όταν μαζί με την Κοινωνία των Πολιτών προσπαθεί να βρει λύση στα προβλήματα.
Είναι σύνθετα τα θέματα της υγείας και απαιτούν πλουραλισμό στη λήψη των αποφάσεων και αυτό μεταφράζεται σε συμμετοχή στις επιτροπές που καθορίζουν τις προτεραιότητες της πολιτικής ηγεσίας. Τόνισε μάλιστα ότι θα ήθελε κάποια στιγμή να δει τα κόμματα να καλέσουν κάποια στιγμή τους ασθενείς εκεί που αποφασίζεται για το ποια θέση θα πάρουν απέναντι σε κάποιο ζήτημα υγείας. Στα διοικητικά συμβούλια των οργανισμών είναι πολύτιμη η συμβολή των ασθενών όπως επίσης και στις ερευνητικές πρωτοβουλίες αναφορικά με την απόδοση των υπηρεσιών υγείας. Δεν μπορούμε να μετράμε την απόδοση χωρίς τη γνώμη των χρηστών των υπηρεσιών υγείας! Και τέλος στις διεργασίες των Κλινικών Μελετών και της αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας, όπου είναι μια τάση που διευρύνεται διεθνώς.
Πρέπει να εντάξουμε τον πλουραλισμό στην επιστημονική αλλά και την πολιτική συζήτηση
Σύμφωνα με στοιχεία της τελευταίες έρευνας (Οκτ 2020) του Παρατηρητηρίου Μεταρρυθμίσεων στην Υγεία του Ινστιτούτου Πολιτικής της Υγείας, το 80% του πληθυσμού θεωρεί αναγκαία μια μεταρρύθμιση του συστήματος της υγείας, ενώ το 37.8% πιστεύει ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο για μια δομική μεταρρύθμιση του συστήματος είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης και ένα ποσοστό 24,7% πιστεύει ότι οφείλεται σε αντιδράσεις επαγγελματικών ομάδων και συμφερόντων του χώρου της υγείας. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι στην πρώτη 5άδα των προτάσεων του γενικού κοινού για υπέρβαση των εμποδίων και την υλοποίηση μιας μεταρρύθμισης είναι η συμμετοχή εκπροσώπων ασθενών στην άσκηση πολιτικής της υγείας. Άρα το αίτημα για εκδημοκρατισμό της άσκησης πολιτικής της υγείας είναι εδώ και είναι και κοινωνικά επιθυμητό στις ευρύτερες ομάδες.
Μεσογειακή δίαιτα: ευεργετική επίδραση έναντι της covid-19
Την προστατευτική δράση της Μεσογειακής δίαιτας έναντι της νόσου COVID-19, επιβεβαιώνει πρόσφατη επιδημιολογική έρευνα του Πανεπιστημίου της Navarra της Ισπανίας, σε συνεργασία με το Department of Nutrition του Πανεπιστημίου Harvard, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Clinical Nutrition. Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας, οι διατροφικές συνήθειες των 9.677 συμμετεχόντων εθελοντών καταγράφηκαν μέσω ερωτηματολογίων και αξιολογήθηκαν με βαθμολογία 0-9 αναλόγως με το πόσο κοντά στη Μεσογειακή δίαιτα ήταν το μοντέλο διατροφής που ακολουθούσαν. Παράλληλα, κατά το διάστημα Φεβρουαρίου-Δεκεμβρίου 2020 εξετάστηκε πόσοι συμμετέχοντες βρέθηκαν θετικοί στον κορονοϊό. Τα αποτελέσματα έδειξαν αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ του βαθμού υιοθέτησης της Μεσογειακής δίαιτας και της πιθανότητας νόσησης από τον SARS-Cov-2, καθώς όσο το μοντέλο διατροφής των συμμετεχόντων ήταν πιο κοντά στη Μεσογειακή δίαιτα, τόσο χαμηλότερη ήταν η πιθανότητα νόσησης.
Στη δημοσιευμένη αυτή επιδημιολογική έρευνα αναφέρεται και το άρθρο «Μικροθρεπτικά συστατικά, φυτοχημικά και Μεσογειακή δίαιτα: ένας πιθανός προστατευτικός ρόλος έναντι του COVID-19, μέσω της τροποποίησης της δράσης και του μεταβολισμού του PAF» που είχε ήδη δημοσιευτεί τον Ιανουάριο του 2021 στο επιστημονικό περιοδικό Nutrients από μέλη της ερευνητικής ομάδας του Ομότιμου Καθηγητή Βιοχημείας & Χημείας Τροφίμων του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών Κ.Α. Δημόπουλου, της Καθηγήτριας Βιοχημείας του Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Σ. Αντωνοπούλου και της Προϊσταμένης του Τμήματος Κλινικής Διατροφής στο ΓΝΑ Κοργιαλένειο – Μπενάκειο Π. Ντετοπούλου.
Παράλληλα, τον Μάϊο του 2021 δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nutrients μία «έρευνα απόδειξης της ιδέας» (Proof-of-Concept), των Ιταλικών Πανεπιστημίων του Τορίνο και Παλέρμο, με τίτλο «Μεσογειακή δίαιτα και λοίμωξη SARS-COV-2: Υπάρχει κάποια σχέση; Μια μελέτη απόδειξης της ιδέας» που επίσης επιβεβαιώνει την ευεργετική δράση της Μεσογειακής δίαιτας έναντι της νόσου COVID-19. Σε αυτή την έρευνα των Ιταλικών Πανεπιστημίων, αναφέρεται επίσης το άρθρο στο Nutrients τον Ιανουάριο του 2021, στο οποίο η Ελληνική ομάδα διατύπωσε τον βιοχημικό μηχανισμό για την πιθανή προστατευτική δράση της Μεσογειακής δίαιτας έναντι της νόσου COVID-19.
Επιπλέον, γίνεται και εκτενής αναφορά στο δημοσιευμένο έργο της τελευταίας δεκαπενταετίας της Ελληνικής ομάδας για τον προτεινόμενο μηχανισμό της ευεργετικής δράσης που ασκεί η Μεσογειακή δίαιτα μέσω της αναστολής του φλεγμονώδους και θρομβωτικού Παράγοντα Ενεργοποίησης των Αιμοπεταλίων (PAF). Με τα αποτελέσματα των εν λόγω ερευνών των παραπάνω Πανεπιστημίων, ενισχύεται και ο βιοχημικός μηχανισμός που προτείνεται από την Ελληνική ομάδα.